Prof. mr. drs. Mark Heemskerk: 'Hoe voorkom je een huilende weduwe zonder nabestaandenpensioen?'

Datum bericht: 30 oktober 2017

Prof. mr. drs. Mark Heemskerk

De partner van een overledene heeft niet altijd recht op een nabestaandenpensioen. Mark Heemskerk vertelt hoe je zo'n huilende weduwe (m/v) voorkomt.

Pensioen is naast een inkomensvoorziening voor de oude dag vaak ook een inkomensvoorziening voor de partner bij overlijden.

Kees (60) en Ria (58) wonen al meer dan 35 jaar samen. Ze hebben het goed samen, maar ze zijn nooit getrouwd. Kees werkt al 30 jaar bij hetzelfde bedrijf en heeft een pensioenregeling. Ria heeft als huisvrouw jarenlang voor hun 3 kinderen Robert, Martine en Leo gezorgd. De kinderen zijn inmiddels volwassen.

Op een kwade dag overlijdt Kees. Na de rouwperiode en de begrafenis moet Ria de financiën doen. Kees deed dat altijd. Zijn inkomen valt nu weg. Heeft Ria dan een appeltje voor de dorst in de vorm van een nabestaandenpensioen? Niet altijd.

Emotioneel leed en financieel leed?

Een nabestaandenpensioen is bedoeld als inkomensvoorziening bij het overlijden van de partner. Lang niet iedereen weet dat er soms geen nabestaandenpensioen is. Dan bestaat er naast het grote verdriet omdat de partner overlijdt ook nog financieel verdriet. Met enige regelmaat ontdekt de huilende weduwe pas na de begrafenis dat een nabestaandenpensioen ontbreekt. Dat is erg. Nog erger is het wanneer dit voorkomen had kunnen worden.

3 Misverstanden over nabestaandenpensioen

Hieronder volgen 3 misverstanden over nabestaandenpensioen - en de manier om te voorkomen dat er geen nabestaandenpensioen is.

1. 'Je ontvangt altijd een wettelijk nabestaandenpensioen.'

De algemene nabestaandenwet (Anw) geeft maar in bepaalde gevallen een uitkering. De hoogte van die uitkering is 70% van het wettelijk minimumloon. De uitkering eindigt onder meer bij het niet langer verzorgen van een kind jonger dan 18 jaar. Omdat Ria’s kinderen volwassen zijn, ontvangt zij geen wettelijk nabestaandenpensioen.

2. 'Een pensioenregeling heeft altijd nabestaandenpensioen.'

Een pensioenregeling van een werkgever heeft niet automatisch een nabestaandenpensioen. Dat is niet verplicht. Ik heb nog nooit een pensioenreglement gezien waarin geen ouderdomspensioen wordt opgebouwd. Hoewel zeldzaam, zijn er wel pensioenregelingen waarin geen nabestaandenpensioen is. Wie zijn partner verzorgd wil achterlaten, moet dan zelf maatregelen nemen, bijvoorbeeld door een individuele nabestaandenverzekering af te sluiten.

3. 'Samenwoners krijgen automatisch nabestaandenpensioen.'

Heeft een pensioenregeling een nabestaandenpensioen, dan is dat nabestaandenpensioen er voor de echtgenoot. Samenwonende stellen zijn niet automatisch partner. De meeste pensioenregelingen met een nabestaandenpensioen stellen als aanvullende eis dat mensen 6 maanden samenwonen. Zij moeten een kopie van de samenlevingsovereenkomst naar het pensioenfonds of de verzekeraar opsturen.

De huilende weduwe….

Wat gebeurt er dus met de werknemer die samenwoont maar zijn partner niet aanmeldt bij het pensioenfonds of verzekeraar? Zijn partner heeft geen nabestaandenpensioen als hij overlijdt. En zo kan het zijn dat Ria er na het overlijden van Kees achterkomt dat zij niet in aanmerking komt voor een nabestaandenpensioen.

…en het voorkomen daarvan

Samenwonende partners kunnen de huilende weduwe of weduwnaar voorkomen door in het pensioenreglement te kijken. Staat daar geen nabestaandenpensioen in, dan kan een nabestaandenverzekering uitkomst bieden. Staan er in het reglement eisen aan samenwonende partners, dan volstaat vaak het insturen van een kopie van de samenlevingsovereenkomst en/of de gemeentelijke basisadministratie.

Kleine moeite, groot plezier.

Lees ook


Prof. mr. drs. Mark Heemskerk is hoogleraar pensioenrecht aan de Radboud Universiteit Nijmegen en advocaat-partner bij Held Advocaten te Amsterdam.

Het CPO verzorgt regelmatig cursussen op het gebied van het pensioenrecht. Bekijk het cursusaanbod