reacties JPG 2005

Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2005. God in de Nederlandse politiek in de media.

Mede door de uitspraken van Ayaan Hirsi Ali in het interview trok het Jaarboek de afgelopen weken veel aandacht. Hieronder een selectie.

Op maandag 21 nov. 2005 haalde NRC Handelsblad in de rubriek Retour Den Haag-Brussel het interview aan onder de kop ‘God uit de school’. Het avondblad citeerde de uitspraak van Ayaan Hirsi Ali over het in haar ogen níét liberale grondwetsartikel 23  en de opportunistische draai die de VVD volgens haar had gemaakt door in het verleden dit artikel te accepteren.

In een voorpublicatie van een deel van het interview in dagblad Trouw op dinsdag 22 nov. stond de aanval op oud-VVD-leider Hans Wiegel centraal. Onder de koppen ‘Hirsi Ali: Wiegel is wereldvreemd’ op de derde pagina en verderop in de krant ‘Wiegel woon in een idylle’ citeerde de krant: ‘Als Hans Wiegel op de televisie pontificaal komt verklaren dat hij mijn standpunt ten aanzien van het onderwijs in hoge mate onliberaal vindt en dat het schandalig is dat de VVD zich op dit spoor laat leiden, dan schrik ik daar niet van. Ik dacht: ach, die man woont in Dieren of in Diever of zoiets, op zo’n ideale, idyllische plek. Volkomen levend in ‘het land van ooit’, literally. Hij is niet geraakt door de globalisering, door de migratie, door de nieuwe werkelijkheid. Ik zie hem als een reactionair conservatief. Zo’n Wiegel is precies zo’n Turkse of Marokkaanse vader die instinctief aanvoelt dat hij de modernisering niet kan tegenhouden en zich daarom terugtrekt in zijn buurt, want daar is het lekker veilig.’

Op diverse websites zoals die van De Telegraaf en de VVD maakte de uitspraken van Hirsi Ali een storm van verontwaardigde reacties los.

Diezelfde dag beantwoordde Wiegel haar aanval in een open brief met ‘een welgemeend advies: niet op de persoon spelen, geen wiggen drijven, niet zo fanatiek, respect voor andersdenkenden en verdraagzaamheid: zo kunnen wij onze Nederlandse samenleving versterken en een toekomst bieden.’ De brief werd eerst op de website van Trouw publiek gemaakt en stond een dag later in diezelfde krant afgedrukt.

Diverse kranten, waaronder De Telegraaf, de Volkskrant, Het Parool, Brabants Dagblad, de Gelderlander en NRC Handelsblad berichtten over de spanning tussen de twee VVD-ers, waarbij de aanleiding, het interview in het jaarboek, in de meeste gevallen werd genoemd. Ook op televisie werd hiernaar verwezen in diverse politieke actualiteitenprogramma’s en -rubrieken (Nova/Den Haag Vandaag, Buitenhof, NOS Journaal, RTL Nieuws). De spanning liep in de loop van die week nog verder op, toen Hirsi Ali in een open brief Wiegel opnieuw bekritiseerde en Wiegel in het radioprogramma Met het oog op morgen en wederom in een open brief de woordenstrijd voortzette. Hoewel VVD-aanvoerder Van Aartsen de ruzie probeerde te sussen en er op wees dat de vrijheid van onderwijs deel uitmaakte van het Liberaal Manifest, werd duidelijk dat binnen de VVD verdeeldheid bestond over dit grondwetsartikel.

Naast het interview waren ook andere artikelen uit het Jaarboek goed voor aandacht in de media. André Rouvoet schreef naar aanleiding van zijn speech bij de presentatie van het Jaarboek op de opiniepagina van NRC Handelsblad (23 nov.) over het combineren van geloven en politiek bedrijven, Irène Diependaal plaatste in dezelfde krant een stuk over het Nederlandse koningshuis naar Brits model (22 nov.).

In Het Nederlands Dagblad (22 nov.’Geloof doet in politiek snaren trillen’), in Het Parool (23 nov. ‘God in helemaal terug in de politiek’), het Radboud Universiteitsblad Vox (24 nov. ‘Nooit van God los’), Het Katholiek Nieuwsblad (25 nov. ‘God in de Nederlandse politiek’) en het Reformatorisch Dagblad (30 nov. ‘Religiedebat: terug van nooit weggeweest’) werd meer in het algemeen over het thema van het Jaarboek geschreven.

Op de radio hebben o.a. de programma’s OVT, Knooppunt Kranenbarg en Met het oog op morgen aandacht besteed aan het Jaarboek.

Anne Bos