CPG weblog

Alsof er afgelopen half jaar niets is gebeurd op het vlak van onthullingen over doping in de wielersport, is onlangs het Europese wielerseizoen weer van start gegaan. Intussen figureren nog steeds de namen van (wieler)dopingzondaars als Thomas Dekker, Jörg Jaksche, Tyler Hamilton, Ivan Basso, Floyd Landis, Michael Rasmussen, übertourwinnaar Lance Armstrong en natuurlijk de recent gevallen nationale wielerheld Michael Boogerd prominent in de koppen van kwaliteits- en sensatiepers.

Dubieuze sportmanagers als de Oostenrijker Stefan Matschiner en moderne dokters Frankenstein, die luisteren naar welluidende namen als Eufemiano Fuentes, Francesco Conconi en Michele Ferrari, worden ervan verdacht wereldwijde dopingnetwerken te hebben opgebouwd in de hoop fors geld te verdienen aan het creëren van alsmaar beter op hun sport toegesneden ‘freaks of nature' door het toedienen van epo, bloeddoping, testosteron, cortison en groeihormonen (die waslijst is in ieder geval conform de bekentenis van Armstrong). Publieke biechten, felle ontkenningen en nors, veelbetekenend stilzwijgen van al dan niet betrokken atleten wisselen elkaar af. Doping in de sport, en doping in de wielersport in het bijzonder, staat in het middelpunt van de belangstelling.

Hoewel doping volgens de gezaghebbende auteur Herman Chevrolet altijd onlosmakelijk met de wielersport is verbonden, en de sport volgens hem zonder de factoren list en bedrog veel van haar charme en aantrekkingskracht zou verliezen, dateert de politieke belangstelling voor het dopingfenomeen pas van het begin van de jaren zestig. Die belangstelling is in de jaren zestig nog bescheiden van aard en omvang. Een onderzoekje in de Handelingen levert voor die periode ruim veertig treffers op, inclusief doping in de draf- en rensport en bij windhondenrennen, alsmede het gebruik van prestatiebevorderende middelen door musici, journalisten en studenten! Uit een onderzoek van de Gezondheidsraad uit 1962, ingesteld na een verzoek uit 1960 van de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Charles van Rooy (pdf, 858 kB) (KVP), zou overigens niet zijn gebleken dat doping in de Nederlandse sportwereld ‘zo veelvuldig voorkomt, dat van een algemeen probleem voor de volksgezondheid kan worden gesproken. Een vraagstuk blijft echter de doping door de topklasse van de wielrenners en mogelijk van een aantal uitblinkers in andere takken van sport.'

Met woorden van gelijke strekking beantwoordde de sociaaldemocra-tische minister van Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk Maarten Vrolijk de vragen die het KVP-Tweede Kamerlid Van Son in 1965 stelde naar aanleiding van het al dan niet vermeende dopinggebruik van de vermaarde Nederlandse wielrenner Evert Dolman, die al als 18-jarige Olympisch goud had gewonnen op de ploegentijdrit bij de spelen in Tokyo, en die ook in later jaren niet alleen klinkende overwinningen bij wereldkampioenschappen en in klassiekers zou behalen, maar ook meer dan eens met prestatiebevorderende middelen in verband zou worden gebracht. Overigens vond de bewindsman dat de verantwoordelijkheid voor het probleem voornamelijk bij de sportorganisaties lag, al wilde hij wel bevorderen dat er een regeling tot stand zou komen die uniform was voor alle sportbeoefenaars.

In de afgelopen vijftig jaar is er veel veranderd. Niet alleen wordt de omerta  in het wielerpeloton langzaam maar zeker doorbroken, waardoor het dopingprobleem zichtbaarder wordt, zij het nog steeds niet in zijn volle omvang, ook lijkt de politiek zich bewuster te worden van de ernst van het probleem, niet alleen op nationaal, maar ook op Europees niveau: het trefwoord ‘doping' levert in de Handelingen van de laatste tien jaar maar liefst 238 hits op. Het zou de moeite waard zijn te onderzoeken in hoeverre de politiek inderdaad een actieve rol heeft gespeeld en speelt in de bestrijding van het dopingprobleem. Het is in ieder geval opmerkelijk dat politici heden ten dage ook oog hebben voor de keerzijde van de medaille (pdf, 17 kB): slaan we niet door in de jacht op dopingzondaars, verwordt die niet tot een heksenjacht? En hoe zit het in dit verband eigenlijk met het recht op privacy van de sportende burger? Kortom: reden genoeg om de politiek ook op dit vlak met belangstelling te blijven volgen.

Jan Ramakers