CPG weblog

_{26 maart 2013}

2013 zal de parlementaire geschiedenis ingaan als het jaar waarin de Kamervoorzitter een rol speelde in ‘Het grootste muziekevenement over de Laatste uren van Jezus' . Te bewonderen in een rechtstreekse televisie-uitzending op Witte Donderdag. Zie alvast de trailer op de website van de EO.

Het paasreces van de Tweede Kamer duurt maar kort. Je kunt het eigenlijk niet eens een reces noemen. Het is een lang weekend met Goede Vrijdag ervoor geplakt, en tweede paasdag erachter. Er is in de ‘oude' Handelingen op http://www.statengeneraaldigitaal.nl/ geen toespraak van de Kamervoorzitter te vinden bij het ingaan van het paasreces, zoals bij het kerstreces en het zomerreces. De voorzitter wenst de leden meestal wel goede, prettige, rustige of gezegende paasdagen. En dat is het dan.

De paasvakantie leent zich wel voor andere politieke activiteiten. Een paascrisis bijvoorbeeld over de kroonjuwelen van de kleinste regeringspartij. Dat gebeurde in 2005. De verwerping van de plannen van D'66 voor bestuurlijke vernieuwing, met name de gekozen burgemeester, leidde tot het aftreden van Thom de Graaf.

Een ander voorbeeld is het sluiten van een ‘Goede Vrijdag Akkoord' om een dreigende breuk binnen het kabinet te bezweren. Dat gebeurde op 9 april 1982. Minister-president Van Agt presenteerde op die dag als was hij de paashaas zelf een ‘Goede Vrijdag Akkoord' aan de ministers van zijn tweede kabinet, het bekende rampkabinet met Joop den Uyl op Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Het mocht niet baten.

En er is ooit nog een ijverige formateur geweest, die er tijdens de paasvakantie in slaagde zijn kabinet praktisch rond te krijgen: Piet de Jong, die in 1967 als een paashaas (alweer die paashaas) alle coalitie-eieren in zijn mandje wist te krijgen. In zijn biografie onthulde De Jong dat de Mattäuspassion hem daarbij hielp, thuis op Goede Vrijdag aan zijn werktafel:

Ik maakte kaartjes met partijen en portefeuilles. Met een aantal gegevens moest ik vooraf rekening houden: het minister-presidentschap voor mijzelf, Buitenlandse Zaken aan Luns, Justitie en dergelijke departementen aan ‘deskundigen', politie en justitie niet in dezelfde hand, alle partijen in de sociaal-economische hoek. Daarnaast heb je de verdeelsleutel van de verkiezingen, waarmee je nog een beetje kunt foezelen via de staatssecretarissen. Ik heb het geheel indertijd uitgedokterd onder de tonen van de Matthäuspassion. Nadat ik eruit was, ging ik lui werven.

Uit de parlementaire geschiedenis kennen we ook nog de hilarische ‘Operatie Paashaas' (pdf, 895 kB), die door de  Enquêtecommissie RSV boven water is gehaald. Dat is het verhaal over de stiekeme aftocht van een onderdeel van het Nederlandse RSV-bedrijf uit Algerije onder het mom dat de werknemers alleen maar even terug naar Nederland gingen om paasvakantie te vieren.

Deze ‘Operatie Paashaas' was overigens niet de eerste waaraan een parlementair historisch luchtje zat. Er circuleren beelden van een naamgenoot uit 1947. Die eerste ‘Paashaas' blijkt deel te hebben uitgemaakt van de tweede politionele actie, een eufemisme voor onze koloniale oorlog in Indonesië. Een fragment is te vinden op de website van het ministerie van Defensie. Leuk om te weten is dat het hier volgens de commentaarstem gaat over ‘een tocht van goodwill'!

Tot slot blijft Pasen een dankbaar onderwerp voor politieke cartoonisten en vragenstellende Kamerleden. Ik vond al snel tekeningen van Behrendt (Van Agt, hierboven) en Meijers (De Jong, hierboven), maar ook van Jordaan (met Luns hier rechts afgebeeld) en natuurlijk van Collignon. Kamerleden hebben in het verleden regelmatig vragen gesteld over het pesten van dienstplichtigen door hun bevelhebbers in verband met de paasvakantie. Bijvoorbeeld in 1968 (pdf, 355 kB). Woordvoerders van kleine christelijke partijen letten doorgaans nauwlettend op godslasterlijke uitingen rondom het paasfeest. Eimert van  Middelkoop (GPV) stelde in 1993 bijvoorbeeld een vraag over een animatiefilm (pdf, 222 kB) met een dansende Jezus met doornenkroon, en een dansende paus die riep ‘De heer is waarlijk verrezen. Zalig pasen'. Het bedoelde filmpje ‘Pas á deux' van Gerrit van Dijk is op youtube te vinden. Vier jaar eerder was het met een gouden beer bekroond op het filmfestival van Berlijn.

Over optredens van Kamervoorzitters in ‘de Laatste uren van Jezus' zijn nooit vragen gesteld, wel over de film van het Monty Python-team over ‘de laatste uren van Brian'. Die had dominee Abma van de SGP als ‘uitzonderlijk godslasterlijk' (pdf, 177 kB) ervaren. Het openbaar ministerie zag echter onvoldoende aanleiding voor een strafrechtelijk optreden. Geen vertoningsverbod dus voor Life of Brian, maar...

Cheer up. You know what they say.....

Johan van Merriënboer