Jurisprudentie en leestips - De (on)aanvaarbaarheid van het niet (blijven) verstrekken van de zakelijke betaalrekening
Overzicht inhoud webinar
In dit webinar van een uur gaat Van der Beek in op de bevoegdheid van een bank om een zakelijke betaalrekening niet te verstrekken of om een bestaande betaalrekening op te zeggen, al dan niet onder bepaalde voorwaarden. De aanvaardbaarheid van dit handelen hangt uiteindelijk af van de uitkomst van een belangenafweging. Die afweging moet worden gemaakt tussen de belangen van de bank enerzijds, en de belangen van de klant anderzijds.
Het webinar van Van der Beek vangt aan met een kort overzicht van het relevante wettelijke kader, zoals reeds uitgebreid aan de orde kwam in haar eerdere webinar van oktober 2020 “Het recht op een zakelijke betaalrekening”. Zij laat vervolgens zien dat de uitkomst van de belangenafweging uiteindelijk afhangt van de omstandigheden van het geval, en dat hierover in algemene zin weinig concrete uitspraken te doen zijn. Toch geeft Van der Beek duidelijke handvatten voor het maken van de belangenafweging. Dit doet Van der Beek door middel van een praktische “to-do list”, waarin zij inzichtelijk maakt welke factoren een rol spelen aan de kant van de bank en de klant bij het maken van de belangenafweging. De “to-do list” heeft Van der Beek opgesteld door een analyse van recente lagere rechtspraak. Een bespreking van de door haar geselecteerde relevante uitspraken vormt de kern van het webinar. Zij maakt steeds een onderscheid tussen de situatie waarin de vraag speelt of een bank mag weigeren om een betaalrekening te verstrekken, en de situatie waarin de vraag speelt of een bank een betaalrekening mag opzeggen. Tegelijkertijd laat zij zien dat de factoren die een rol spelen bij het maken van beide afwegingen grotendeels gelijk zijn.
Jurisprudentie:
Aangaan van een betaalrekening
- HR 9 januari 1998, ECLI:NL:HR:1998:ZC2536, JOR 1998/116 (MeesPierson/Ten Bos)
- HR 23 december 2005, ECLI:NL:HR:2005:AU3713, JOR 2006/20 (Safe Haven)
- HR 27 november 2015, ECLI:NL:HR:2015:3399, JOR 2016/34 m.nt. F.M.A. ‘t Hart (Ponzi-zwendel)
Contracteerplicht
- Amsterdam 4 november 2019, ECLI:NL:RBAMS:2019:8144, RF 2020/16 (Project C/ABN Amro)
- Hof Amsterdam 21 januari 2020, ECLI:NL:GHAMS:2020:121, JOR 2020/90 m.nt. B. W. Wijnstekers (YinYang/ING Bank)
- Gerecht in eerste aanleg Aruba 3 februari 2021, ECLI:NL:OGEAA:2021:33 (BCY/Aruba Bank)
Geen contracteerplicht
- Hof Den Haag 28 juli 2020, ECLI:NL:GHDHA:2020:1366, RF 2020/1022 (X/Rabobank)
- Amsterdam 2 februari 2021, ECLI:NL:RBAMS:2021:358 (X/ING Bank)
Opzeggen van een betaalrekening
- HR 10 oktober 2014, ECLI:NL:HR:2014:2929, JOR 2015/8 m.nt. R.I.V.F. Bertrams (ING/De Keijzer)
Onduidelijkheid herkomst gelden
- Hof Arnhem-Leeuwarden 12 februari 2019, ECLI:NL:GHARL:2019:1327, NTHR 2019, afl. 4, p. 206 e.v. (X/Rabobank)
- Amsterdam 18 februari 2020, ECLI:NL:RBAMS:2020:1089, JODNR 2020/446 (X/ING Bank)
- Amsterdam 24 september 2020, ECLI:NL:RBAMS:2020:4716, JODR 2020/179 (St. Joris Vastgoed/Van Lanschot)
- Amsterdam 28 januari 2021, ECLI:NL:RBAMS:2021:241, JOR 2021/92 m.nt. T. Hekman (The Game c.s./Rabobank)
Onduidelijkheid business-model
- Overijssel 5 februari 2020, ECLI:NL:RBOVE:2020:526 (X/ING Bank)
- Hof Amsterdam 3 november 2020, ECLI:NL:GHAMS:2020:2937, RF 2021/11 (Rabobank/Insight)
- Amsterdam 17 maart 2021, ECLI:NL:RBAMS:2021:1042 (X/Rabobank)
Relevantie UBO
- Hof Amsterdam 21 april 2020, ECLI:NL:GHAMS:2020:1200, RF 2020/79 (Nieuwburen c.s./ING Bank)
Onacceptabele risico’s
- Hof Den Bosch 9 december 2008, ECLI:NL:GHSHE:2008:BI0880, JOR 2009/134 (Rabobank/X)
- Amsterdam 4 juli 2018, ECLI:NL:RBAMS:2018:5550, JOR 2018/251 m.nt. Wijnstekers (Opentrader/Bunq)
- Amsterdam 7 mei 2019, ECLI:NL:RBAMS:2019:3352 (Clearclay/ING Bank)
- Hof Amsterdam 29 oktober 2019, ECLI:NL:GHAMS:2019:3898, RF 2020/15 (Hap Foods/ING Bank)
- Amsterdam 22 september 2020, ECLI:NL:RBAMS:2020:4902, RF 2021/7 (X/Rabobank)
Gewijzigd beleid
- Amsterdam 16 oktober 2013, ECLI:NL:RBAMS:2013:7065, JOR 2014/39 m.nt. B.W.G. van der Velden (Lagrey/ING Bank)
- Amsterdam 28 mei 2020, ECLI:NL:RBAMS:2020:2733, JONDR 2020/900 (Detel/Citco)
- Rb Amsterdam 1 december 2020, ECLI:NL:RBAMS:2020:6245, JOR 2019/91 m.nt. T. Hekman (CIS/ING Bank)
Verder lezen?
- DNB, “Beleidsregel integriteitbeleid ten aanzien van zakelijke vastgoedactiviteiten”, 2011
- DNB, “De integriteit-risicoanalyse: Meer waar dat moet, minder waar dat kan”, 2015
- DNB, “Leidraad Wwft en Sw”, 2020
- van der Beek en R.F. van den Heuvel, “Tussen poortwachtersfunctie en toegang tot een nutsvoorziening: over de zakelijke betaalrekening in het Koninkrijk”, FRP 2020/1297, p. 54-64.
- I.V.F. Bertrams en mr. T. Hekman, “Betaalrekeningen en Wwft-issues: van opzegging tot contracteerplicht”, FIP 2020/314, p. 39-49.