Het maken van een goede rubric kost veel tijd, maar is die investering waard. Een duidelijke rubric bespaart bij de beoordeling veel tijd. Daarnaast geeft het studenten meer inzicht in de verwachtingen die worden gesteld. Onderstaand stappenplan helpt jou om een rubric op te stellen.
Rubrics ontwerpen
Stappenplan
Ontwerpen van een rubric
Een rubric heeft de vorm van een tabel. In de rijen staan beoordelingscriteria, in de kolommen de niveaus/scores en in de velden staat een beschrijving van een prestatie op een bepaald niveau van een criterium.
- Een rubric heeft een omvang van maximaal 1-2 A4’tjes.
- Zorg dat je voldoende specifiek bent, maar niet te gedetailleerd:
- Beperk de beoordelingscriteria/rijen.
- Gebruik geen opsommingen in de cellen.
- Beschrijf kwaliteiten en geen kwantiteiten.
Stap 1: Verzamel een team van betrokkenen om te helpen.
- Denk aan collega-docenten en studenten, onderwijsontwikkelaars, toetsdeskundigen en examinatoren.
Stap 2: Bekijk of er al een rubric is die je als voorbeeld kunt gebruiken.
Stap 3: Onderzoek de doelen van de cursus.
- Bedenk wat de relatie van jouw cursus is met de eindkwalificaties van de opleiding.
- Evalueer of de leerdoelen concreet genoeg zijn.
- Bekijk ook of er al beoordelingscriteria en/of -voorschriften bestaan.
Stap 4: Stel de criteria op
- Bepaal hoe je kunt zien wanneer en op welk niveau de student een leerdoel heeft bereikt.
- Voeg de criteria samen tot een overzichtelijk aantal.
- Formuleer de criteria in trefwoorden.
Stap 5: Bepaal de norm
- Bepaal hoe een prestatie die net voldoende is eruit ziet voor elk criterium.
- Beschrijf deze prestaties in 1 of 2 zinnen tot een kolom descriptoren.
Stap 6: Bepaal onvoldoende en goed (en andere scores).
- Beschrijf deze descriptoren net zo als de norm (dus geen verwijzingen als beter dan…).
- Bekijk of de descriptoren voldoende onderscheidend zijn.
Stap 7: Overweeg grensgevallen.
- Bedenk wanneer een prestatie zo slecht is dat deze slechter is dan zwaar onvoldoende of zo goed dat deze uitmuntend is. Dit komt waarschijnlijk zo weinig voor dat het niet loont om deze gevallen in de rubric op te nemen.
- Beschrijf wel hoe je omgaat met grensgevallen, bijvoorbeeld wat voor score er bij op komt bij excellente prestaties of afgetrokken wordt bij zwaar onvoldoende prestaties.
Stap 8: Bepaal de weging en beoordelingsmethode.
- Bepaal of alle criteria even belangrijk zijn en voeg zo nodig een weging toe.
- Maak duidelijk hoe je de totaalscore berekent en het eindoordeel bepaalt.
Stap 9: Kijk regelmatig terug.
- Kijk bij elke stap of je onduidelijkheden tegenkomt.
- Pas hierop je doelen of descriptoren zo aan dat deze overeenkomen.
Stap 10: Maak de rubric zo kort en inhoudelijk mogelijk.
- Probeer je rubric op 1 A4’tje te laten passen.
- Vat descriptoren samen en laat ruimte voor interpretatie.
Stap 11: Test je rubric.
- Laat mensen buiten het team oefenen met de rubric. Observeer hoe ze de rubric toepassen en vraag om reacties.
- Stel je rubric (eventueel) bij.
Stap 12: Blijf je rubric doorontwikkelen.
- Een rubric is nooit echt af. Evalueer aan het eind van het jaar waar er onduidelijkheden waren en pas dit aan.
