Volgens Van Heukelum is het gebrek aan onderzoek naar de gevolgen van trauma voor vrouwen een groot probleem. “Als je kijkt naar wie er daadwerkelijk een Post Traumatische Stress Stoornis (PTSS)-diagnose krijgt, dan zijn dat twee tot drie keer zoveel vrouwen als mannen,” zegt ze. “In de meeste studies over PTSS wordt echter gefocust op mannelijke proefpersonen, zoals soldaten die terugkeren uit de oorlog. Maar vrouwen ontwikkelen PTSS vaak door andere soorten trauma, zoals huiselijk geweld.”
Binnen het Henckens Stress Lab wilt Van Heukelum het gebrek aan kennis oplossen door te onderzoeken hoe het vrouwelijke brein op trauma reageert. “Vrouwen laten net iets andere symptomen zien dan mannen, en dat betekent waarschijnlijk dat de verwerking van trauma in hun hersenen anders verloopt,” legt ze uit. “Maar omdat er zo weinig onderzoek naar gedaan is, weten we niet waarom dat zo is.”
Onderzoek met muizen
Van Heukelum zal in haar onderzoek gebruik maken van vrouwelijke muizenmodellen in de Translational Neuroscience Unit (TNU): “Bijna alle preklinische studies over trauma worden uitgevoerd op mannelijke muizen en ratten. Onderzoekers kiezen vaak voor mannetjes omdat ze beweren dat vrouwtjes door hun hormonale cyclus lastiger te onderzoeken zijn. Maar studies laten zien dat dit niet klopt.”
Van Heukelum ‘s onderzoek begint met het ontwikkelen van een nieuw muismodel om trauma te onderzoeken. Ze gaat uit van een methode waarbij een vrouwelijke muis wordt blootgesteld aan agressie van een andere vrouwelijke muis. “We willen gedragspatronen ontdekken die voorspellen of een muis PTSS zal ontwikkelen,” zegt ze. Na de gedragsstudies richt het onderzoek zich op de hersenen van de muizen. Daarnaast wil Van Heukelum verder inzoomen op de moleculaire processen die een rol spelen.
Potentiële impact
Hoewel het onderzoek nog in de beginfase zit, hoopt Van Heukelum dat haar bevindingen op termijn kunnen bijdragen aan betere behandelingen voor vrouwen met PTSS. “Er is nog een lange weg te gaan,” zegt ze. “Maar als we meer begrijpen over de verschillen in traumaverwerking tussen mannen en vrouwen, kunnen we misschien nieuwe therapieën ontwikkelen die beter aansluiten bij de specifieke behoeften van vrouwen. Het is tijd dat we vrouwen de aandacht geven die ze verdienen in onderzoek naar trauma en PTSS,” besluit ze.