1992. Fusie Nijmegen Heerlen

Datum bericht: 2 april 2023

Op 12 februari 1992 tekenden het College van Bestuur van de Katholieke Universiteit Nijmegen en het Curatorium van de Universiteit voor Theologie en Pastoraat (UTP) te Heerlen een fusieovereenkomst. Per 1 maart traden alle werknemers van de Heerlense universiteit in dienst van de Katholieke Universiteit Nijmegen.

Door Frans Wijsen

De Nijmeegse theologische faculteit kreeg er niet alleen 200 Heerlense studenten bij, maar ook de lumpsumfinanciering die zij tot dan toe niet had. De Nijmeegse faculteit kon daarmee een ingrijpende bezuiniging voorkomen, en erfde een jaarlijks faculteitsfeest voor studenten, medewerkers, emeriti en alumni, in de eerste jaren opgeluisterd door het UTP-koor onder de bezielende leiding van professor Lei Meulenberg.

Heerlen was zelf ook een fusie

De Heerlense universiteit was overigens zelf ook al het resultaat van een fusie. Midden jaren zestig gingen de theologische opleidingen van bisdommen en religieuze instituten samenwerken en daarna fuseren in vijf katholieke instellingen voor wetenschappelijk theologisch onderwijs, in Eindhoven (maar die opleiding verdween al snel), Amsterdam, Utrecht, Tilburg en Heerlen. Mede als gevolg daarvan kreeg de theologische faculteit in Nijmegen een ‘normale’ opbouw. Werd tot academisch jaar 1964-1965 in Nijmegen slechts de cursus maior verzorgd, in 1965 kreeg de Nijmeegse theologische faculteit vóór de doctoraalopleiding ook een kandidaatsopleiding.

Teveel theologische opleidingen

De fusie tussen Heerlen en Nijmegen was een gevolg van een advies van de Verkenningscommissie Godgeleerdheid in 1989, de eerste in zijn soort, onder leiding van emeritus-hoogleraar Luchesius Smits. Die oordeelde dat er in Nederland te veel theologische opleidingen waren. Als gevolg daarvan fuseerden – aan katholieke zijde - de opleiding van Amsterdam en Utrecht en die van Heerlen en Nijmegen. De Theologische Faculteit Tilburg ging vooralsnog zelfstandig verder, maar fuseerde in 2006 met de Universiteit van Tilburg. Een jaar later ging ook de Katholieke Theologische Universiteit Utrecht op in de Universiteit van Tilburg, en gingen de Tilburgse en de Utrechtse theologische faculteit samen verder als Tilburg School of Catholic Theology, gevestigd te Utrecht.

De HAN-optie

Na het advies van de Verkenningscommissie Godgeleerdheid probeerden eerst de Heerlense, Amsterdamse en Nijmeegse faculteiten voor katholieke theologie te fuseren, de zogenaamde HAN-optie, maar toen een voorstel hiertoe in 1990 door de Nederlandse bisschoppen was afgewezen gingen Heerlen en Nijmegen samen verder met fusiebesprekingen. Naast de daartoe ingestelde Centrale Commissie kwamen er vijf subcommissies (voor onderwijs, onderzoek, formatie- en personeelszaken, financiële zaken en bestuurlijk-juridische zaken) en een aantal werkgroepen.

Profielverschil Heerlen Nijmegen

Tijdens de besprekingen die voorafgaand aan de fusie werden gevoerd, uitten de Nijmegenaren vooral hun zorg over de kwaliteit van het onderzoek in Heerlen. Het zorgpunt van de Heerlenaren vormde het voortbestaan van de pastorale en missionaire stages die het kroonjuweel van Heerlen waren.

De verschillen tussen de Nijmeegse en de Heerlense opleiding op het vlak van stages, waren groot. De Nijmeegse stages volgden het model van de supplementair pastorale vorming; de Heerlense stages waren volledig geïntegreerd in de doctoraalopleiding. De ‘stagecommissie’ was de enige commissie die niet tot overeenstemming kwam. De commissieleden onderhandelden verder, ook nadat de fusie een feit geworden was.

Pastorale studies

Uiteindelijk konden zij zich vinden in Hans van de Vens concrete voorstellen om uit de impasse te geraken nadat deze een grondige studie had gemaakt van de opzet en inrichting van pastorale studies in de Verenigde Staten. In 1998 werd het Instituut voor Pastorale Studies opgericht. Het instituut bood meerdere specialisaties aan, waaronder de specialisatie missionair-diaconaal pastoraat, geheel naar Heerlense traditie.

In 2006 werd het Instituut voor Pastorale Studies opgeheven en de M.A. pastorale studies beëindigd omdat de Theologische Faculteit, in aansluiting bij een landelijke trend, het aantal M.A.-opleidingen wilde verminderen. Momenteel worden missionair-diaconale stages aangeboden binnen zowel een eenjarige als een driejarige M.A.-opleiding theologie. De student verricht participerend onderzoek, in binnen- of buitenland, en kan daar gecombineerd met een afstudeerscriptie een heel semester aan besteden.


utp

Lei Meulenberg was niet alleen dirigent van het UTP-koor, maar ook hoogleraar kerkgeschiedenis. Op 22 augustus 2020 is hij overleden. Zijn opvolger Peter Nissen schreef een in memoriam.

leo_meulenberg

Deze zijbalk is verder bedoeld voor ervaringen en herinneringen van UTP docenten en alumni.

19642422_1359957847386430_3830432797238098608_n

Toen de UTP en diens voorganger de HTP 50 jaar bestond is er een facebookgroep opgericht.

De HTP was zelf het resultaat van een fusie van religieuze ordes en de
bisdom-opleiding, in het bijzonder werd de Hogeschool voor Theologie en
Pastoraat geënt op het Filosoficum dat eerder op Rolduc zat en in 1963
naar Heerlen verhuisde (Prof Meulenberg verhuisde min of meer mee).

1992 studentenutpfotouitdejarentachtig

Studenten van de UTP in de jaren tachtig van de vorige eeuw.