1990. Haiku

Sommige medewerkers houden er eigenaardige hobby's op na. In de jaren tachtig van de vorige eeuw verscheen er elke week een anonieme haiku in het KU-nieuws. Bij zijn afscheid in 1990 als hoogleraar Nieuwe Testament en als rector magnificus gaf  Bas van Iersel toe dat hij haiku maakt. Tweeënvijfig van deze haiku zijn gebundeld. De geschiedenis herhaalt zich. Vanaf juni 2019 verschijnt er elke maand een anonieme haiku op het medededelingenbord van de faculteit. Wie is de schrijver?

Door Ignace de Haes

Bij zijn afscheid verraste Bas van Iersel (1924-1999) zijn vrienden met een klein bundeltje haiku. Naderhand is het boekje 'Tweeënvijftig weerberichten. Haiku en senryu (1991, uitgever De Beuk)' uitgekomen. In het boekje staat beschreven dat de vorm van haiku en senryu zijn voorkeur had om de kortheid en bondigheid die deze vorm hem zowel oplegt als toelaat.

Voor wie het niet weet: een haiku is een oude Japanse dichtvorm, waarbij zonder rijm of metrum, in drie regels  van vijf, zeven en vijf lettergrepen een gegeven in de natuur van een gevoelen of levensbeschouwing wordt voorzien. De senryu is een jongere variant. De vorm moet wel, maar de inhoud hoeft niet aan de genoemde regels te voldoen en is nogal eens aan de ondeugende kant.  Van Iersel zegt er zelf over dat sommige observaties en ondeugendheden zich bij tijd en wijle min of meer onweerstaanbaar aan hem opdringen. Verdere pretenties heeft hij er niet mee.

In het boekje "Tweeënvijftig weerberichten" krijgt elke week van het jaar zijn eigen haiku. De meesten gaan over de natuur van die week, maar sommigen gaan over iets anders. Hieronder volgen er twaalf.

Week 1:

de smetteloze
sneeuw verdubbelt het licht van
de open hemel

Week 2:

met mij alles goed,
meldt een oude kaart van een
vroeg gestorven vriend

Week 5:

gods naam prijkt in de
sterren, die van mij moet het
doen met een voetnoot

Week 8:

ik zag je vannacht 
in mijn slaap, het was weer niet
meer dan een wensdroom

Week 16:

unisomo
op mijn rijm wordt elke twijfel
de kerk uit gegalmd

Week 25:

houd ik mijn adem
in, dan blijft die van u in
mij op en neer gaan

Week 29:

Ikaros ten spijt
worden nog heel wat vluchten
naar de zon geboekt

Week 33:

zeer schizofreen zag
ik vanaf het balkon mij
zelf zwemmen in zee

Week 39:

zo er nog wensen
zijn... het regent vannacht
weer eens meteoren

Week 44:

tussen de auto's
staan langs het water nog twee
reigers geparkeerd

Week 46

tonnen tederheid
heb ik nog over, mag je
die ergens dumpen?

Week 52

rood ligt de zon op
de sneeuw, een strandbal door
een kind vergeten