St Irenaeus Orthodox Theologisch Instituut verhuist naar de Radboud Universiteit

Per 1 juli 2021 verhuist het St Irenaeus Orthodox Theologisch Instituut van de Vrije Universiteit Amsterdam (VU) naar de Radboud Universiteit. Het bestuur van St Irenaeus heeft hiertoe een samenwerkingsovereenkomst gesloten met het College van Bestuur van de Radboud Universiteit. Het instituut verzorgt academisch onderwijs en doet onderzoek naar Oosters-orthodox en Oriëntaals-orthodox christendom.

St Irenaeus werd opgericht in 2020 en is vernoemd naar de eerste grote theoloog van de (ongedeelde) christelijke kerk: St Irenaeus van Lyon. Het instituut is de opvolger van het Amsterdams Centrum voor Orthodoxe Theologie, dat in 2010 startte als het Amsterdams Centrum voor Oosters-orthodoxe Theologie. Rector van St Irenaeus, dr. Michael Bakker, vertelt: ‘Dit was een belangrijke stap in de emancipatie van de kwart miljoen mensen met een Orthodoxe achtergrond in Nederland. We zijn de VU dankbaar dat wij aan deze universiteit met haar inspirerende geschiedenis onze eerste stappen hebben mogen zetten.’

Toekomst

‘Toen we na onze pioniersfase op zoek gingen naar de definitieve vestigingsplaats voor het instituut, lag de keuze voor de Radboud Universiteit voor de hand’, zo licht bestuursvoorzitter van St Irenaeus, prof. mr. Arno Akkermans de verhuizing toe. ‘Deze universiteit heeft het verwante Instituut voor Oosters Christendom (IVOC) in huis en haar vakbibliotheek heeft de literatuur die nodig is voor ons onderzoek.’

Wat is Orthodox Christendom?

Orthodox Christendom is één van de drie grote stromingen binnen het christendom (naast de Rooms-katholieke en Protestantse), met zowel kerken die hun basis in Midden-, Zuid- en Oost-Europa hebben als kerken die in het Midden-Oosten en Afrika geworteld zijn. Sommige van deze kerken hebben al een lange traditie in Nederland, anderen zijn relatief recent als arbeidsmigranten en vluchtelingen in Nederland terecht gekomen. Orthodox wordt in dit verband vaak met een hoofdletter geschreven om onderscheid te maken met het bijvoeglijk naamwoord ‘orthodox’, dat vooral gebruikt worden om binnen religieuze tradities als jodendom, christendom en islam de meer conservatieve groepen aan te duiden. Orthodoxe (met hoofdletter) christenen hechten veel waarde aan hun geloofstradities, maar beschouwen zichzelf niet per se als conservatief.

Bakker: ‘Het Orthodoxe geloof is relatief onbekend; ook onze eigen gelovigen hebben vaak weinig theologische kennis. St Irenaeus is één van de spelers in de wereld die bezig is om de traditie van wetenschappelijk onderwijs en onderzoek weer op te bouwen, na honderden jaren vervolging en onderdrukking.’

Geestelijke verzorging

De hoofdtaak van St Irenaeus als Orthodox seminarium is het leveren van geestelijken en geestelijk verzorgers. Deze zijn nodig zijn voor het groeiend aantal Orthodoxe parochies en voor pastoraal werk bij de rijksoverheid en in zorginstellingen. Daarnaast verrichten de docenten wetenschappelijk onderzoek, waarvoor ook steeds meer van hun studenten belangstelling tonen.

Prof. dr. Heleen Murre-van den Berg, vicedecaan van de Faculteit der Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen: ‘We heten onze nieuwe collega’s van St Irenaeus van harte welkom in de faculteit. Ze zijn nu bezig het onderwijs in te richten en we hopen snel hun komst te markeren met een symposium in hun nieuwe omgeving. Zowel wat betreft onderwijs als onderzoek kijken we uit naar een vruchtbare en stimulerende samenwerking.’