Verschillen in de zorg tijdens de COVID-19 crisis?
Achtergrond
Maakt het uit waar je woont voor de zorg die je krijgt? En maakt het uit naar welk ziekenhuis je gaat? Je zou misschien denken dat hier in Nederland niet veel variatie in is. Toch zijn er wel degelijk verschillen. Als in de ene regio meer behandelingen worden uitgevoerd dan in de andere regio is er sprake van "regionale variatie” in de zorg. Analoog hieraan, als in het ene ziekenhuis meer behandelingen worden uitgevoerd dan in het andere ziekenhuis is er sprake van "praktijkvariatie” in de zorg. Op zich is variatie tussen regio's of ziekenhuizen niet erg, zolang dit te verklaren is uit verschillen tussen patiëntenpopulaties en zolang de kwaliteit van de geleverde zorg optimaal is.
Maar er kan ook sprake zijn van ongewenste variatie. Dit is het geval wanneer variatie ontstaat als gevolg van verschillen in medisch handelen, waardoor sommige patiënten mogelijk suboptimale zorg ontvangen. Ongewenste variatie heeft bijvoorbeeld te maken met het behandelbeleid van de dokter of een onduidelijke onduidelijk.
Praktijkvariatie kan wijzen op zowel onderbehandeling als overbehandeling. Van onderbehandeling is sprake als patiënten een bepaalde behandeling niet krijgen terwijl dat wel zou moeten. Van overbehandeling is sprake als patiënten een behandeling krijgen terwijl dat niet echt nodig is en patiënten dus onnodig worden blootgesteld aan risico’s van de behandeling.
Tijdens de COVID-19 crisis heeft de zorg voor COVID-19 patiënten zich snel moeten ontwikkelen en daardoor is de reguliere zorg onder druk komen te staan. Vele geplande operaties of behandelingen zijn uitgesteld. Verschillen tussen regio’s en ziekenhuizen zijn dan bijna onvermijdelijk. De vraag is echter of we nu al een onderscheid kunnen maken tussen gewenste of acceptabele variatie en ongewenste of onacceptabele variatie en of we de variatie kunnen begrijpen. Of is het nog te vroeg en is aanvullende informatie nodig en welke dan?
Dergelijk complexe vragen over praktijkvariatie in relatie tot de COVID-19 crisis staan centraal in deze studio. In tien interactieve bijeenkomsten leer je wat praktijkvariatie en uitgestelde zorg is en welke mogelijke verklarende theorieën hieraan ten grondslag liggen. We leggen de link met de COVID-19 crisis en onderzoeken of we de bestaande kennis over praktijkvariatie bij andere aandoeningen kunnen vertalen naar de COVID-19 crisis, ten aanzien van de COVID-19 zorg zelf maar ook de invloed op de reguliere zorg en eventuele verdringingseffecten.
Groepsopdracht
De studio wordt afgerond met een groepsopdracht. Je inventariseert samen met enkele medestudenten in de literatuur wat er zoal bekend is over (verschillen in) de behandeling tussen ziekenhuizen/regio’s/landen en zorg van COVID-19 patiënten. Je hebt, indien mogelijk, ook gesprekken met artsen/patiënten over met name electieve (=geplande) zorg, waarvan we al weten dat er veel variatie is (zoals een knie-, heup- of staaroperatie) en waarvan we ook weten dat deze zorg is stopgezet gezet tijdens de crisis. Vervolgens vertaal je deze bevindingen naar de COVID-19 crisis en schrijf je in een beschouwing hoe COVID-19 crisis de (kwaliteit van) zorg heeft beïnvloed en hoe verschillen tussen ziekenhuizen, regio’s, landen op zouden kunnen treden.
Literatuur
Suggesties voor literatuur worden voorafgaand aan de cursus via Brightspace ter beschikking gesteld.
Docenten
- Dr. F. Atsma, senior onderzoeker Praktijkvariatie / methodoloog, IQ healthcare, Radboudumc
- Dr. H. Calsbeek, universitair docent, IQ healthcare, Radboudumc
- Dr. F. Binkhorst, Radboud Honours Academy
Gastdocenten
- Dr. S. van Dulmen, senior onderzoeker "Beter Laten”, IQ healthcare, Radboudumc
- Dr. P. de Reuver, Chirurg, Afdeling Heelkunde Radboudumc
- Dr. J. Kole, Dr. J.J. Kole - universitair docent Ethiek van de Gezondheidszorg, IQ healthcare,
- Dr. M. Zeegers, senior onderzoekr Intensive Care, Radboudumc.
Korte beschrijving van de bijeenkomsten
Bijeenkomst 1. 28 September 2020
Inleiding praktijkvariatie: wat is het?
Docenten: Femke Atsma, Floor Binkhorst. Hilly Calsbeek
Bijeenkomst 2. 5 Oktober 2020
Onnodige zorg en de Covid-19 crisis
Gastdocent: Simone van Dulmen (Femke Atsma)
Bijeenkomst 3. 12 Oktober 2020
Ervaringen op de Intensive Care
Gastdocent: Marieke Zeegers (Hilly Calsbeek, Floor Binkhorst)
Bijeenkomst 4. 26 Oktober 2020
Workshop - interdisciplinair groepswerk + start groepsopdracht
Docent: Floor Binkhorst (RHA) (Femke Atsma)
Bijeenkomst 5. 2 November 2020
Covid-19 zorg vanuit een ethisch perspectief
Gastdocent: Jos Kole (Hilly Calsbeek)
Bijeenkomst 6. 9 November 2020
Studenten werken in subgroepen aan hun opdracht
Bijeenkomst 7. 16 November 2020
Studenten werken in subgroepen aan hun opdracht
Bijeenkomst 8. 23 November 2020
Studenten werken in subgroepen aan hun opdracht
Bijeenkomst 9. 30 November 2020
Studenten werken in subgroepen aan hun opdracht
Bijeenkomst 10. 7 December 2020
Presentatie groepsopdracht
Excursie
Nader te bepalen.