Op zoek naar een rijker bodemleven
De wereldbevolking neemt sterk toe. In 2015 leven er volgens de Verenigde Naties zelfs negen miljard mensen op aarde. Zij moeten allemaal eten. Tegelijkertijd staat de wereldwijde voedselzekerheid onder druk vanwege klimaatverandering, conflicten en slechte waterhuishouding. De gangbare landbouwpraktijk leidt bovendien tot uitputting van de bodem, terwijl een levende bodem juist noodzakelijk wordt geacht om klimaatverandering te remmen en ook de komende generaties te voorzien van voldoende en gezond voedsel. Duurzaam bodembeheer is dus essentieel voor een toekomstbestendig voedselsysteem. Dit vraagt om nieuwe vormen van landbouw, die verantwoord omgaan met grond, water en lucht. Kennis van bodemleven is hiervoor onontbeerlijk. Dit reikt verder dan wetenschappelijke analyses van fysische, chemische of geologische processen. Voor een duurzaam bodembeheer moeten we bovenal een respectvolle en gelijkwaardige verbinding aangaan met de natuur. We moeten dus op zoek naar een natuurinclusieve benadering van bodemleven, die recht doet aan de complexe interacties tussen menselijke en niet-menselijke actoren.
Vraagstelling
Platform DIS en Bodemzicht brengen wetenschappers, kunstenaars en maatschappelijke partijen bij elkaar om samen onderzoek te doen naar gezonde, levende bodems. Ze houden daarbij rekening met niet-menselijke levensvormen (planten, dieren, schimmels, algen, bacteriën, …) en willen nadrukkelijk ook ruimte geven aan de niet-levende natuur. Daarnaast raakt duurzaam bodembeheer aan vraagstukken op uiteenlopende terreinen, variërend van ecologie, milieu en gezondheid tot gebiedsontwikkeling, sociaal ondernemerschap en openbaar bestuur. Hoe kunnen deze verschillende perspectieven worden geïntegreerd in een meerstemmig en natuurinclusief raamwerk om bodemleven te bestuderen? Op grond van deze overkoepelende vraag gaan jullie zelf op zoek naar een rijker begrip van ‘bodemleven’. Je doet dit deels in samenspraak met een betrokken netwerk van deskundigen, zoals kunstenaars, ecologen, medici, juristen en agrariërs.
Opdrachtgevers
Bodemzicht is een regeneratieve boerderij die volop experimenteert met een circulaire en natuurinclusieve bedrijfsvoering. Het boerenbedrijf, dat is gevestigd op een particulier landgoed bij Nijmegen, streeft naar een radicale wisseling van perspectief in de Nederlandse landbouw. Hedendaagse uitdagingen – klimaatverandering, verlies van biodiversiteit, crisis in de agrarische sector – worden vertaald naar alternatieve scenario’s.
DIS is een platform voor kunst en reflectie, dat wetenschappers, kunstenaars en ontwerpers uitnodigt tot gezamenlijk onderzoek naar ecologische vraagstukken. Wanneer deze verschillende perspectieven met elkaar verbonden worden, ontstaan nieuwe inzichten en creatieve oplossingen voor de maatschappelijke uitdagingen van de eenentwintigste eeuw.
Wekelijkse bijeenkomsten
De wekelijkse bijeenkomsten vinden plaats op dinsdagavond van 18.30 tot 20.30 uur tenzij de groep in samenspraak met de begeleiders anders besluit.
Kick-off weekend
Het kick-off weekend van deze denktank is op vrijdag 21 en zaterdag 22 oktober 2022. Dit is een verplicht onderdeel van de denktank.
Begeleiders
dr. Martijn Stevens, docent en cultuurcoördinator aan de RU
Heleen Loof, programmaregisseur Radboud Honours Academy