Detectie van kosmische straling
Ard Ammerlaan en Dante Bosgoed gingen in hun profielwerkstuk op zoek naar de invloed van atmosferische factoren op de waarneming van kosmische straling. De Aarde wordt constant blootgesteld door allerlei straling vanuit de ruimte, bijvoorbeeld door onze eigen zon. Zo kan er bijvoorbeeld een proton met hoge snelheid op moleculen in onze atmosfeer botsen, waarbij in de botsingsreactie allerei nieuwe deeltjes ontstaan die wij kunnen waarnemen. De vraag bij Ard en Dante was echter hoe factoren als luchtdruk en temperatuur van onze atmosfeer die waarneming kunnen beïnvloeden. Uiteindelijk vonden ze na hun experimenten met name voor luchtdruk een formule die het aantal gemeten stralingsdeeltjes relateerde aan de druk.
Interessante vragen:
- Wat zijn, naast de zon, bronnen van kosmische straling?
- Is kosmische straling schadelijk?
- Hoe veroorzaakt kosmische straling het noorderlicht?
- Hoe werkt het meetproces van kosmische straling?
- Wat is de wiskundige relatie van weer andere factoren zoals dichtheid, grootte van de atmosfeer of zelfs de massa van de planeet op de detectie van kosmische straling? Hoe zou dat gaan op Mars en Venus?
Literatuur tips:
- Het HISPARC project is het zeker waard om te bekijken, omdat veel middelbare scholieren hier samenwerken om kosmische straling te meten: https://www.hisparc.nl/nl/
- Wetenschappelijke paper ''Theory of Origin of Cosmic Rays'' door Edward Teller: https://iopscience.iop.org/article/10.1088/0034-4885/17/1/305
- (Boek) Gas Dynamics: An Introduction with Examples from Astrophysics and Geophysics, by Abraham Achterberg (Voor het begrijpen en het toepassen op atmosferische processen)