Professor Van Melsen
Professor dr. A.G.M. van Melsen (1912-1994) was wetenschapper, natuurfilosoof, medeoprichter van onze faculteit (Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica), rector magnificus en voorzitter van het College van Bestuur van de (toenmalige) Katholieke Universiteit Nijmegen, auteur van meer dan 400 publicaties en ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw en Commandeur in de Orde van de H. Gregorius. Hij werd geboren in 1912 in Zeist en stierf op 81-jarige leeftijd in Nijmegen.
Hij was een wijsgeer die door denken en doen—theorie en praktijk—midden in het maatschappelijke leven stond.
Tot aan 1968 was hij voorzitter van onze faculteit en tot 1974 voorzitter van het College van Bestuur van de KUN, die hij in deze rumoerige tijd van studentenprotest met veel begrip en verdraagzaamheid weer in rustiger vaarwater bracht. In al zijn functies werd hij geprezen om zijn vermogen alle standpunten tot hun recht te laten komen, om zijn tolerantie en kalmte en zijn vermogen om het gesprek gaande te houden.
De wijsgerige activiteit van Van Melsen bewoog zich op veel terreinen: wetenschapsgeschiedenis, wetenschapsfilosofie, natuurfilosofie, filosofie van de techniek en ethiek.
Volgens hem vormen de natuurwetenschappen en techniek een fundamenteel deel van de ervaring van de hedendaagse mens en een natuurlijke ontplooiing van zijn mogelijkheden. In plaats van de mens te vervreemden van zichzelf, houden de natuurwetenschappen en de techniek juist een appèl in, een vraag naar een wijs en goed mens te zijn: "Natuurwetenschap en techniek maken weliswaar geen ideale mens, maar ze vragen er dringender dan ooit om".
Het belang van natuurwetenschap en techniek voor de wijsgerige bezinning en vice versa, zorgt voor zijn pleidooi in 1946 voor het opnemen van de wijsbegeerte in het programma van de studie natuurwetenschappen. Aan die bezinning gaf hij zelf gestalte door 20 jaren lang aan onze faculteit de inleiding tot de filosofie en de natuurfilosofie te doceren. De belangstelling voor zijn colleges was enorm: studenten moesten vaak plaatsnemen op de trappen van de grote collegezaal.
naar: Dr. F. Soontiens, bioloog en filosoof (oud-leerling van Van Melsen).
Bibliogafie
- Natuurwetenschap en Wijsbegeerte, 1945
- Van Atomos naar Atoom, 1949
- Natuurfilosofie, 1955
- Natuurwetenschap en Techniek, 1960
- Evolutie en Wijsbegeerte, 1964
- De Kerk in een nieuwe Wereld, 1966
- Natuurwetenschap en Ethiek, 1967
- Wetenschap en Verantwoordelijkheid, 1968
- Geloof en Maatschappelijke Omwenteling, 1977
- Natuurwetenschap en Natuur, 1983
- Tot Vooruitgang veroordeeld, 1993