Twentse Textielarbeidersbond Unitas
Archiefnummer: 233
Archiefnaam: UNTT
Sector: Stands- en vakorganisaties
Soort archief: Instellingsarchief
Datering: 1890-1950
Het archief bevat o.m. brieven van mgr. A.M.A.J. Ariëns aan Herman Stins.
NB: Het archief is op micro-fiches aanwezig; het originele archief berust bij het Christelijk Nationaal Vakverbond.
Ten geleide
Twentse Textielarbeidersbond Unitas (1890-1950)
Unitas werd opgericht in 1896 als Twentse Christelijke Katoenbewerkersbond ‘Unitas’. Het was een federatie van afdelingen van de RK Twentse Katoenbewerkersbond, afdelingen van Patrimonium en ‘Steunt Elkander’. ‘Steunt Elkander’ was een steunfonds voor verzekering tegen ziekte van protestantse arbeiders in Almelo en was opgericht in 1893. In 1900 werd de naam van de federatie: Nederlandse Christelijke Textielarbeidersbond ‘Unitas’. Unitas was dus een christelijke vakvereniging met zowel katholieke als protestantse leden.
Centrale figuur in de beginperiode was Herman Stins. [Zie Biografisch portaal van Nederland] Hij was betrokken bij de oprichting en was van 1901 tot 1912 secretaris. Hij schreef ook vele artikelen in het bondsblad Unitas. Als aanhanger van Ariëns was hij voorstander van de samenwerking met protestantse bonden, de interconfessionaliteit. De katholieke geestelijkheid verzette zich hier tegen en de verhouding met Unitas verslechterde. In 1907 wees het episcopaat de samenwerking af, maar veel katholieken bleven lid. In 1912 verbood het episcopaat katholieken zelfs om lid te zijn van Unitas. Door deze politiek-kerkelijke bemoeienis werd de federatie verscheurd en verlamd. Van 1915 tot 1916 was de orthodox-protestantse Herman Amelink bezoldigd bestuurder. Hij werd daarna secretaris-penningmeester van het CNV. Zo werd het interconfessionele Unitas een voorloper van het Christelijk Nationaal Vakverbond.
Literatuur van en over de Textielarbeidersbond Unitas kunt u vinden in RUQuest.