“Toen ik werd voorgedragen om deel te nemen aan de leergang Onderwijskundig Leiderschap, was ik in eerste instantie een beetje verrast. Is dit traject niet alleen bedoeld voor onderwijsdirecteuren en onderwijsdecanen? Ben ik hier wel senior genoeg voor? De brochure en het prettige matchingsgesprek met de programmabegeleiders overtuigden mij er echter al snel van dat ik met mijn brede onderwijservaring, Basiskwalificatie Onderwijs (BKO) en nieuwe rol als opleidingsvoorzitter van de masterprogramma’s Communicatie en Beïnvloeding en Global Communication and Diversity voldoende onderwijsbagage had voor de leergang. Bovendien leek het me een mooie kans om mijn competenties op onderwijskundig leiderschapsgebied verder te ontwikkelen en professionaliseren. Ik voel een constante drive om te blijven leren, om te groeien en om mezelf uit te dagen – dus de leergang kwam als geroepen."
Veranderprocessen leiden vanuit onderwijskundige visie
"In de leergang komen diverse aspecten van leiderschap aan bod. Daarin hebben we als deelnemers veel inspraak. Zo hebben we het gehad over het ontwikkelen van een onderwijsvisie (niet alleen in het algemeen, maar ook voor onze eigen opleidingen) en over het leiden van veranderprocessen. Denk hierbij aan het inzetten van appreciative inquiry, waarbij je kritische vragen stelt vanuit een waarderende benadering. Daarnaast hebben we gereflecteerd op onderwijsthema’s zoals verschillende manieren van het geven van effectieve feedback en verschillende manieren van toetsing: wat werkt goed, wat werkt minder goed en waarom? Welke kant zouden we op moeten gaan met onze opleiding, onze faculteit, onze universiteit?
In het herzien van het curriculum van onze Nederlandstalige masterspecialisatie Communicatie en Beïnvloeding had ik de lastige taak om de soms behoorlijk uiteenlopende suggesties van docenten, hoogleraren en expertisegroepleiders over deze opleiding niet alleen in kaart te brengen, maar vooral ook samen te brengen. Daarnaast wil je goed luisteren naar studenten in de opleidingscommissie, op open dagen en in nationale studenten/alumni-enquêtes. In de leergang heb ik meer geleerd over hoe je zo’n veranderingsproces kunt leiden, hoe je een krachtenveldanalyse kunt maken en hoe je anderen kunt enthousiasmeren voor je veranderplannen. Dat bleek heel nuttig.
Wat deze leergang me ook heeft gebracht is meer vertrouwen in mezelf als (beginnend) onderwijskundig leider. Vooralsnog als opleidingsvoorzitter, maar wie weet in welke rol daarna. Eén van de thema’s die we bespreaken in de leergang is Erkennen & Waarderen: hoe de universiteit niet alleen resultaten op het gebied van onderzoek zou moeten erkennen en belonen, maar zeker net zo goed inspanningen en prestaties op onderwijsgebied. We brainstormen over hoe de universiteit kan toewerken naar een leercultuur die leren, groei en kennisdeling centraal stelt en actief aanmoedigt. Dat betekent dat naast onderzoekscarrières ook onderwijscarrières gestimuleerd worden, dat er ontwikkelpaden zijn om zowel horizontaal als verticaal door te groeien op onderwijsgebied en dat er hoogleraren aangesteld worden die gespecialiseerd zijn in onderwijs. Dit lijken me prachtige doelen om na te streven."
Aan de slag met een eigen praktijkopdracht
"Wat ik enorm waardevol vindt, is de combinatie van bekende gastsprekers, onderwijskundige boeken en leiderschapsliteratuur, collega’s van verschillende faculteiten die ook bevlogen zijn op onderwijsgebied én regelmatige intervisie op onderwijs- of leiderschapskwesties waar we tegenaan lopen. Je doet zoveel inzichten op die je meteen concreet kunt toepassen. Alle deelnemers voeren namelijk een individueel innovatief onderwijsproject uit – in mijn geval de herziening van ons mastercurriculum. De continue wisselwerking tussen theorie en praktijk zorgt ervoor dat de leergang zowel veel inhoudelijke diepgang biedt als ook het theoretische overstijgt.
Ik zou iedereen de leergang aanraden. Hoewel het een intensief traject is waar je behoorlijk wat tijd in moet steken (niet alleen vanwege de acht tweedaagse meetings, maar ook vanwege het voorbereidende werk en je doorlopende onderwijsinnovatieproject), krijg je er zoveel voor terug. Nieuwe inzichten, nieuwe connecties en zelfs een internationale studiereis om te kijken wat er over de grens gebeurt in het universitair onderwijs! Voor mij was het de tijdsinvestering nu al meer dan waard – en we zijn pas op de helft."