Groepsopdrachten vormen in het leerproces van studenten een waardevolle aanvulling op individueel studeren. In groepsopdrachten worden studenten niet alleen uitgedaagd om hun academische vaardigheden te gebruiken. Zij moeten ook sociale vaardigheden inzetten om te zorgen voor een positieve groepsdynamiek en het behalen van gemeenschappelijke (leer)doelen.
Meerwaarde van een groepsopdracht
Groepswerk doet een beroep op de zelfstandigheid van een student en stimuleert diverse vaardigheden zoals het geven van feedback, met groepsgenoten discussiëren en gezamenlijk werk plannen. Daarnaast biedt het studenten de mogelijkheid aan maatschappelijke vraagstukken te werken die op individueel niveau te complex zijn.
Ook heb je als docent niet altijd genoeg tijd om elke student individueel te begeleiden en te beoordelen. Door studenten in groepjes een opdracht te laten maken, kost het beoordelen en begeleiden minder tijd.
Een groepsopdracht ontwerpen
De kunst van een goede groepsopdracht is zorgen dat er wordt samengewerkt. Wanneer samenwerking niet noodzakelijk is voor het slagen van de opdracht, dan bestaat het risico dat studenten de groepsopdracht opknippen in stukken die ze onderling verdelen. Over de delen waar ze niet aan mee hebben gewerkt, leren ze dan weinig. Een andere eigenschap van een goede groepsopdracht is dat alle groepsleden een gelijkwaardige bijdrage leveren. Door hier tijdens het ontwerpproces rekening mee te houden, voorkom je meeliftersgedrag.
Groepsopdrachten kun je zo ontwerpen dat iedereen actief moet deelnemen en aantoonbaar de leerdoelen behaalt. Dat doe je bijvoorbeeld door:
- De opdracht inhoudelijk complex te maken. Kies een thema of vraagstuk dat vanuit meerdere kanten benaderd moet worden om tot een goede uitwerking te komen. Hierdoor dienen studenten verschillende standpunten te onderzoeken, beschrijven en integreren en is de opdracht groot en veelzijdig genoeg voor alle groepsleden om bij te dragen.
- Studenten te vragen een rolverdeling te maken. Definieer rollen die studenten aan kunnen nemen in de groep. Denk bijvoorbeeld aan voorzitter, planner of contactpersoon richting de docent. Laat ze deze rollen vervolgens verdelen. In de eindrapportage kunnen alle studenten een deelverslag schrijven over hun rol.
- Eisen te stellen aan individuele bijdragen. Beschrijf wat van studenten in het groepswerk verwacht wordt en ga in de begeleiding en beoordeling in op de individuele bijdrage die een student heeft gemaakt.
Groepswerk beoordelen
Het beoordelen van groepsopdrachten vraagt van docenten extra alertheid, om te zorgen dat een beoordeling recht doet aan de inspanningen van studenten. Een veelvoorkomend probleem is dat de ene student het gevoel heeft dat hij/zij meer heeft gedaan dan andere groepsleden en hier geen ‘beloning’ voor krijgt. Daarnaast bestaat het risico van ‘meeliftgedrag’ en dat je op basis van het groepsproduct een beoordeling geeft die niet past bij de prestaties van een individuele student. Daarom is het belangrijk om van tevoren goed na te denken over hoe je de groepsopdracht beoordeelt, te zorgen voor een individuele component en duidelijk te communiceren naar je studenten.
7 manieren om te beoordelen
Je kunt bij een groepsopdracht de hele groep beoordelen of elke student apart. Het toekennen van punten voor participatie en een grotere inbreng is vaak lastig, omdat je als docent weinig zicht hebt op het groepsproces. Studenten zelf regie geven over de beoordeling van het aandeel van alle groepsleden vraagt om duidelijke beoordelingscriteria en vertrouwen in de studenten om betrouwbaar hun medestudenten te beoordelen. Je kunt het beoordelen van groepswerk op de volgende manieren vormgeven:
- Ieder groepslid krijgt het groepscijfer.
- Je bepaalt het cijfer van elk groepslid aan de hand van het groepsproduct en een individueel deelproduct.
- Je bepaalt het cijfer van elk groepslid aan de hand van het groepsproduct en een individuele prestatie op een afsluitende toets.
- Je bepaalt het cijfer van elk groepslid aan de hand van het groepsproduct en de individuele bijdrage hieraan.
- Ieder groepslid krijgt het groepscijfer, maar de groepsleden kunnen 1 bonuspunt toekennen aan een minderheid van de andere groepsleden die een hogere bijdrage hebben geleverd.
- Ieder groepslid krijgt het groepscijfer, maar jij kunt 1 bonuspunt toekennen aan een groepslid als hij/zij een grotere bijdrage heeft geleverd.
- De groep bepaalt zelf hoe scorepunten worden toegekend aan de groepsleden.
