In ons gezamenlijke artikel over de dialoog rond macht(smisbruik) hebben mijn collega's en ik meerdere invalshoeken gedeeld over hoe macht zich manifesteert in de structuur en cultuur van een organisatie, en lichtten we de psychosociale impact op individuen binnen deze instellingen toe. In dit artikel zal ik de machtsdynamiek wat verder deconstrueren en ingaan op de elementen macht en keuze.
Help de underdog
'Macht corrumpeert, en absolute macht corrumpeert absoluut. Grote mannen zijn bijna altijd slechte mannen.' Baron Acton (1834-1902), historicus en moralist, verwoordde deze mening in 1887. In een recent artikel van mij vroeg ik: is het dan noodzakelijk waar dat naarmate iemands macht toeneemt, zijn moreel kompas afneemt? Of zijn er voldoende gevallen in de geschiedenis die de menselijkheid van de mens vernieuwen? Als we aan de Radboud Universiteit om ons heen kijken, kun je dan gevallen aanwijzen waarin een bevoorrecht persoon ingreep en de status quo ter discussie stelde ten gunste van de underdog? Ik hoop dat er veel van dit soort voorbeelden zijn.
Dat brengt ons bij het element van keuze: brengen macht en privileges bepaalde verantwoordelijkheden met zich mee? Laten we zeggen om de waarheid en rechtvaardigheid te handhaven? Om zich uit te spreken? Om te handelen? Om een bondgenoot te zijn? We spraken over het ontkrachtende effect van machtsmisbruik. Tegelijkertijd voelt het bevrijdend wanneer een bevoorrecht persoon zich uitspreekt om een onrechtvaardige situatie recht te zetten, zonder er zelf beter van te worden. Die persoon kiest er dan voor om een bondgenoot te zijn. Ja, een wit, heteroseksuele bevoorrechte man koos ervoor om te zeggen: "Dit is niet oké", toen hij getuige was van een collega in een scenario van machtsmisbruik. Dit is woke!
Wat is woke?
Het gaat vaak over wokisme alsof het een ondefinieerbaar begrip is. Bovengenoemde moedige daad van opkomen voor wat juist is, is een daad van wokisme. Laten we de dingen niet te ingewikkeld maken.
Wokisme wordt bekritiseerd en genoemd als een "vernietiger" van vrije meningsuiting en academische integriteit, terwijl het in feite juist het tegenovergestelde beoogt. Laat ik het vereenvoudigen: Anti-wokisme is slechts een afleidingstactiek, een fenomeen of een manier om een zondebok of een denkbeeldige vijand te creëren (dus die "woke politie" met hun "cancelcultuur"). Het leidt af van het sociale rechtvaardigheidsmomentum dat door solidariteit is bereikt en legt de dreiging terug waar de samenleving die produceert en waar die comfortabel rust: in de boezem van de machtelozen.
Laten we in 2023, nu de Radboud Universiteit haar historische honderdste verjaardag viert, KISS [Keep It Short and Simple]: Woke is bewust zijn, woke is truth to power spreken; woke is realiteit, geen fictie. Woke is niet slapen voor onrecht, onze ogen openen voor de ongelijkheid om ons heen, niet langer inactief blijven - in actie komen.
Het landschap van diversiteit, gelijkheid en inclusie wordt snel doorzeefd met retoriek die opzettelijk is ontworpen om te verdoezelen, en die steeds weer opborrelt in een smeltkroes van chaotisch nepnieuws en verkeerd geciteerde verhalen, zodat we niet meer kunnen zien waar de waarheid begint en het bedrog eindigt.
Dit is een uitnodiging om op het juiste spoor te blijven. Dit is een oproep tot duidelijkheid.
