Bewustzijn creëren
De theaterworkshop laat deelnemers inzien dat ook schijnbaar kleine, subtiele handelingen impact kunnen hebben. ‘Het voordeel van theater is dat je niet alleen maar praat en dat mensen luisteren, maar ook dat iedereen het gedrag ziet en er iets bij voelt’, licht Peter toe. De scenes maken veel los bij het publiek. ‘De reacties variëren: schijnbaar onaangedaan, verdriet, woede, verontwaardiging, schaamte. We maken het allemaal mee. De acteurs van Crux Creaties spelen verschillende scènes in relatie tot sociale veiligheid (seksuele intimidatie, discriminatie, agressie), maar belichten ook de psychologische veiligheid (druk uitoefenen, roddelen, demonstreren van macht). Samen met het publiek reflecteren ze hierop: Wat zien we hier gebeuren? Hoe zou jij handelen in deze situatie?
Open dialoog
Voor een psychologisch veilig leerklimaat is vooral de dialoog tussen docent en student belangrijk. ‘Soms voelen docenten zich aangevallen en reageren ze defensief bij tegenspraak of feedback van studenten, maar ze kunnen ook denken: Hé, dit is interessant. Laten we hierover samen in gesprek gaan’, legt Peter uit. ‘Het is essentieel voor het onderwijs dat studenten zich kunnen uitspreken, omdat het docenten helpt om hun behoeften beter te begrijpen. Gedrag zoals voortijdig gesprekken onderbreken of vragen van studenten bagatelliseren, kan ertoe leiden dat studenten zich niet gehoord of gewaardeerd voelen waardoor ze mogelijk terughoudend worden om zich in de toekomst uit te spreken.’
Erken kwetsbaarheid
Al een korte erkenning zoals ‘Wat goed dat je dit zegt’, toont waardering tegenover de student die de moed neemt zich uit te spreken, (oftewel rewarded vulnerability). Erkenning en belonen van kwetsbaarheden en aandacht schenken aan subtiele elementen zoals houding, taal en toon draagt bij aan een positieve communicatiecultuur. ‘Wanneer we ons hiervan bewust zijn, leggen we de basis voor een meer empathische en ondersteunende communicatieomgeving’, aldus Peter.
Handvatten voor docenten
Peter deelt enkele korte adviezen die bijdragen aan een veiliger leerklimaat:
- Wees empathisch: Toon begrip voor de diverse uitdagingen waarmee studenten worden geconfronteerd.
- Wees luisterbereid: Luister actief en zonder oordeel naar behoeften en ideeën van studenten.
- Wees responsief op feedback: Sta open voor feedback en suggesties van studenten. Creëer een omgeving waarin ze die vrijuit kunnen delen.
- Wees waarderend: Erken en toon waardering voor de inzet van studenten.
- Wees eerlijk en duidelijk: Communiceer op een eerlijke en transparante manier. Wees duidelijk over verwachtingen en doelen.
CruxCreaties & Peter Berkhout
Crux Creaties wil het leervermogen van individuen, teams en organisaties optimaal benutten. Met een passie voor de groei van individuen, teams en organisaties, biedt trainer en ontwikkelaar Peter Berkhout expertise in spelmethodieken en inzichten uit het systeemdenken aan. Samen met anderen levert Peter maatwerk, waarbij hij ondersteunt om uitdagingen te identificeren en oplossingen te bedenken. Reeds vier jaar lang wordt Peter ingehuurd om theaterworkshops te verzorgen aan de Radboud Universiteit.
