Portret van Marie-Sophie Simon
Portret van Marie-Sophie Simon

Studenten met regie over hun eigen ontwikkeling: 'Het geeft betekenis aan wat ik doe'

De recent vastgestelde onderwijsvisie belicht 'de student als ontwikkelende academicus' als één van de negen kernaspecten. Marie-Sophie Simon (masterstudent Data Science and Science in Society) co-creëert momenteel samen met Bernard van Gastel (universitair docent Software Science) een cursus. Ze vertelt hoe dit op haar pad kwam, hoe ze de regie neemt over haar leerproces en hoe docenten goede begeleiding kunnen geven zodat studenten hun eigen keuzes kunnen maken.

Wetenschap in de context van de samenleving  

“Mijn hele ‘reis’ begon in het tweede jaar van mijn studie”, zegt Marie-Sophie. “In dat jaar stonden de Australische bossen in brand, de coronapandemie was net begonnen, George Floyd was vermoord, dus de Black Lives Matter-beweging werd weer meer zichtbaar, en desinformatie was overal op internet te vinden.” Ondertussen leerde Marie-Sophie over wat voor haar voelde als ‘super theorethische informatica’. Ze begon zich af te vragen: wat ben ik aan het doen? Waarom leer ik over wetenschappelijke kennis die al bestaat – vaak gepresenteerd als feiten – zonder dit te verbinden aan de problemen die het kan hebben veroorzaakt of kan helpen oplossen? “Er zijn serieuze problemen die we nu moeten aanpakken!”  

Marie-Sophie ontdekte dat ze de in haar onderwijs de relatie met de samenleving mistte en besloot het heft in eigen handen te nemen. Ze haalde een duurzaamheidsgetuigenis, schreef haar scriptie over desinformatie en koos voor de Science in Society masterspecialisatie. “Dit gaf me het idee dat ik niet leerde over wetenschap voor de wetenschap, maar dat ik ook leerde over waarom het goed is en wat het betekent om je te ontwikkelen in de wetenschap. De academische wereld heeft een verantwoordelijkheid richting de samenleving. We moeten gebruikmaken van de mogelijkheden die we krijgen om een positieve impact te hebben op de wereld en in gesprek met de samenleving. We zijn daarbij geen almachtige mensen die alles weten, omdat we nou eenmaal wetenschappers zijn. Integendeel, ik denk dat wetenschap en de samenleving echt onderling verbonden zijn.”  

Samenwerken voor betekenisvol onderwijs 

“De regie nemen over mijn eigen leerproces maakt studeren veel betekenisvoller”, stelt Marie-Sophie enthousiast. Nu is ze samen met Bernard van Gastel een cursus over duurzaamheid in informatica aan het ontwerpen. Marie-Sophie lacht: “Hij zegt dat ik eigenlijk mezelf heb uitgenodigd.” “Toen ik bezig was met de vakken voor mijn duurzaamheidsgetuigenis, waren er niet veel mogelijkheden vanuit informatica.” Toen ze hoorde dat Bernard een sectie ging oprichten voor duurzaamheid in de afdeling informatica, besloot ze hem te benaderen voor een gesprek over haar ervaringen. “Bernard kwam erachter dat het heel waardevol is om een student erbij te hebben die overzicht heeft over het curriculum en weet hoe is het om een cursus te volgen.” Wat begon als één gesprek, leidde tot het cocreëren van een hele cursus.   

Marie-Sophie zou het aanraden om eens na te denken over het meenemen van een studentenperspectief tijdens het ontwerpen van een nieuwe cursus. “Studenten en docenten kunnen elkaar goed aanvullen, maar je moet er wel echt voor openstaan. Als beiden open-minded zijn, zal het een succesvolle samenwerking worden.”  

Het belang van keuzes

Actief betrokken zijn bij het ontwerpen van een cursus is best een grote stap, maar er zijn ook minder tijdrovende en meer toegangelijke manieren waarop studenten hun ontwikkeling kunnen sturen. Marie-Sophie benadrukt hoe belangrijk het voor haar was om bewuste keuzes te maken, bijvoorbeeld bij het kiezen van keuzevakken of een minor. “Kies je wat iedereen kiest of denk je na over wat je eruit wilt halen? Is er iets dat je nodig hebt voor je toekomst of misschien iets dat je altijd al hebt willen proberen? Nadenken over deze vragen geeft waarde aan wat je doet. Ik zie regie nemen over je eigen leerproces niet als een verplichting, maar als iets dat wordt aangewakkerd door nieuwsgierigheid.” 

Om te kunnen kiezen, hebben studenten een keuze nodig. Als docent kun je die geven. Een goed voorbeeld hiervan is studenten laten kiezen wat het onderwerp wordt voor het laatste college van een cursus. “Dit is echt een leuke manier om studenten te laten beslissen wat zij willen en nodig hebben!” 

Deel je enthousiasme als docent  

Marie-Sophie beweert dat het delen van verschillende perspectieven en koppelingen met de samenleving studenten kan helpen om hun mogelijkheden te ontdekken. “Het voelt soms alsof docenten een beetje bang zijn dat hun leermateriaal minder wetenschappelijk wordt als ze het te veel verbinden aan de samenleving. Ik denk dat dit niet per se klopt. Je kunt bijvoorbeeld aandacht besteden aan mogelijke empirische onderzoeksvragen bij een bepaald thema. Dit maakt het meer wetenschappelijk en tegelijkertijd maak je de connectie met de samenleving en maak je de stof betekenisvol en relevant voor studenten. Laat ons zien wat mogelijk is en wat jou enthousiast maakt als docent! Dit is heel inspirerend voor studenten die aan het uitzoeken zijn in welke richting zij zich verder willen ontwikkelen.” 

Contactinformatie

Heb je een vraag, idee of opmerking? Je kunt Marie-Sophie bereiken per mail (%20marie-sophie.simon [at] ru.nl (marie-sophie[dot]simon[at]ru[dot]nl)).