‘Het schrijven van essays staat bij de opleiding Geschiedenis centraal, en is een vast onderdeel van veel cursussen. Dat wil er nog wel eens toe leiden dat studenten een beetje moe zijn van het schrijven. Ik ben toen na gaan denken over hoe ik de hele groep studenten bij de cursus kan betrekken, en dus niet alleen de studenten die houden van schrijven. Er zijn veel meer manieren om je kennis van een vak te integreren dan het schrijven van een essay. Studenten zijn getalenteerd, met uiteenlopende kwaliteiten, interesses en hobby’s. Ik wilde ze de kans geven de cursusinhoud eigen te maken op hun eigen manier. Na wat online onderzoek kwam ik erachter dat mijn idee al een naam had: een unessay opdracht.’
‘Ik ben begonnen met het gebruik van unessay opdrachten in de cursus Oude Geschiedenis bij de opleiding Grieks en Latijnse Taal en Cultuur. Dit was de eerste keer dat ik er gebruik van maakte, en ik heb toen besloten hier een onbeoordeelde opdracht van te maken, in de hoop studenten de vrijheid te geven te doen waar hun interesses lagen, zonder de extra druk van een eindoordeel. De basis van een unessay opdracht is vrij simpel: de opdracht mag uit alles bestaan, behalve een essay. In de cursus Romeinse Keizertijd, die ik momenteel geef samen met collega Olivier Hekster, worden de unessay opdrachten wel beoordeeld. Ik presenteer studenten alleen de opdracht en een bijbehorende casus. Hierna zijn ze in principe vrij te kiezen hoe ze deze casus willen toepassen. Niet alle studenten worden blij van zoveel keuzemogelijkheden. Studenten zijn daarom nog steeds vrij om een essay te schrijven als ze dat graag willen.’
‘Een onderdeel waar we veel over hebben nagedacht is de beoordeling. Bij een essay spreekt de beoordeling veelal voor zich, maar in het geval van een unessay opdracht kan het zijn dat je tegelijkertijd een podcast, computerspel en partyspel na moet kijken. Om een goede en eerlijke beoordeling te waarborgen, moet je ervoor zorgen dat de opdracht en casus vooraf goed zijn beschreven, en dat het ook duidelijk is op welke punten je gaat beoordelen. Zelf maken wij daarvoor gebruik van een rubric. Studenten overleggen van tevoren met ons wat voor soort unessay ze willen inzetten. De vorm en uitvoering van de unessay moet wel echt iets toevoegen aan de eindopdracht.’
‘Persoonlijk denk ik dat er heel veel voordelen aan het gebruik van unessay opdrachten zitten. Studenten worden creatiever, gaan dieper op de stof in en doen actiever mee tijdens de contactmomenten. Daarnaast gebruiken ze vaardigheden, zoals het maken van een video, die in de praktijk heel erg handig kunnen zijn, maar in het curriculum niet aan bod komen. Als docent ben ik erg positief over hoe de unessay opdracht studenten aanspreekt. Ik merk dat studenten die normaal tijdens het college wat stiller en passiever zijn, nu helemaal opbloeien en enthousiast meedoen. Dat is heel erg fijn om te zien. En ook het onderwijs zelf gaat erop vooruit. Studenten gaan anders nadenken over de interpretatie van bronnen en de cursusinhoud wordt dieper benut dan normaal.’
‘Voor docenten die twijfelen kan ik eigenlijk maar één ding zeggen: waarom niet? Probeer het gewoon een keer, bijvoorbeeld als een onbeoordeelde opdracht, zoals ik er zelf mee ben begonnen. Het inzetten van een unessay opdracht is praktisch altijd mogelijk, zolang je alles van tevoren maar goed vastlegt en de toetsing duidelijk beschrijft in de cursushandleiding. Ik denk dat de voordelen verder voor zich spreken.’