Vrouwen in de Spotlight 2020

Voor de 10e maal organiseerde het Radboud Netwerk Vrouwelijke Hoogleraren ter ere van Internationale Vrouwendag het congres Vrouwen in de Spotlight. Omdat Internationale Vrouwendag dit jaar op zondag 8 maart viel, was voor donderdag 5 maart gekozen.

Drie vrouwelijke hoogleraren delen hun kennis met u en presenteren hun eigen onderzoek over taalontwikkelingsstoornissen, een verandering van beeldcultuur (manier van kijken en portretteren) rond 1800 en over proefdiervrij onderzoek.

Het programma van de middag zag er als volgt uit:

14.00 - 14.15 uur
Ontvangst en koffie en thee

14.15 - 14.30 uur
Opening en welkom door: Prof. dr. Àgnes Akkerman

14.30 - 15.00 uur
Lezing 1 - Prof. dr. Constance Vissers - 'Taal in het kwadraat: een neuropsychologisch perspectief op taalontwikkelingsstoornissen'

Constance Vissers is hoogleraar Orthopedagogiek met als leeropdracht: Taalontwikkelingsstoornissen aan de Faculteit der Sociale Wetenschappen Radboud Universiteit.

TOS is een neurocognitieve stoornis in het verwerven van taal. Maar taalstoornissen komen bijna nooit alleen. Veel kinderen met TOS kampen met uiteenlopende problematiek, met name op sociaal-emotioneel gebied. Om te komen tot afgestemde zorg en onderwijs is het noodzakelijk om inzicht te hebben in de verschijnselen die bij TOS passen, en in hun onderlinge samenhang. Het neuropsychologisch perspectief op TOS ontrafelt problemen in termen van interactie tussen taal en andere cognitieve functies en draagt zo bij aan inzicht in de grondslag van TOS. Vanuit dit neuropsychologisch perspectief stel ik dat taalstoornissen niet alleen de dialoog met de buitenwereld beïnvloeden, maar ook de dialoog met de eigen binnenwereld. Vanwege deze dubbele belasting is er bij kinderen met TOS sprake van taalstoornissen in het kwadraat.

15.00 - 15.30 uur
Lezing 2 - Prof. dr. Hanneke Grootenboer - 'De liefkozende blik: intimiteit en de grenzen van het kijken'

Hanneke Grootenboer is hoogleraar in de Kunstgeschiedenis, in het departement van Geschiedenis, Kunstgeschiedenis en Oudheid.

In andere tijden keken mensen niet alleen anders, ze keken ook naar andere dingen. De verschuiving binnen onze samenleving van tekst- naar beeldcultuur heeft als gevolg dat veel van ons privéleven via beeldmateriaal in de openbaarheid wordt gebracht. Het is meer dan ooit van belang om inzicht te krijgen in de geschiedenis van het kijken. Deze lezing beslaat een vergeten hoofdstuk uit die geschiedenis van de blik.

Rond 1800, vlak voor de uitvinding van de fotografie, kwam een radicale vorm van portretteren op waarbij alleen het oog werd geschilderd. Deze rage voor oogminiaturen, die mensen vaak in het geheim bij zich droegen, was van korte duur en raakte volstrekt in de vergetelheid. Deze lezing laat zien hoe deze verdwenen vorm van portretten veel kan onthullen over hoe de blik steeds weer op een andere wijze inbreuk kan maken op iemands’ privacy, en daardoor voortdurend nieuwe grenzen trekt tussen de publieke sfeer en de privé sfeer, maar ook tussen privéterrein en intimiteit.

15.30 - 16.00 uur
Pauze

16.00 - 16.30 uur
Lezing 3 - Prof. dr. Merel.Ritskes-Hoitinga - 'Beter bewijs met proefdiervrij onderzoek'

Merel Ritskes - Hoitinga is hoogleraar aan de Faculteit der Medische Wetenschappen (UMCN) met als leeropdracht: Evidence-based Laboratory Animal Science.

Door toenemende maatschappelijke en politieke druk is er een dynamische beweging gaande richting de algehele vervanging van dierproeven. Nederland heeft hierin internationaal het voortouw genomen door als doel te stellen om in 2025 koploper te willen zijn op het gebied van proefdiervrije innovaties. Binnen de Europese Unie is er mede door een burgerinitiatief ook focus op de uitfasering van dierproeven.

Vanuit haar leeropdracht Proefdierkunde (Laboratory Animal Science in 2005) heeft prof. dr. Merel Ritskes-Hoitinga zich ingezet voor de ontwikkeling van systematic reviews in haar vakgebied. Dit is een methode om de reeds beschikbare kennis zo compleet, kritisch en objectief mogelijk in beeld te brengen. Deze methode leidt tot nieuwe evidence-based inzichten zonder dat nieuwe dierstudies nodig zijn. Daarom heet de leeropdracht sinds 2017 Evidence-Based Laboratory Animal Sciene. Dankzij een geslaagde kruisbestuiving tussen de publieke opinie en de politiek worden de wetenschappelijke ontwikkelingen richting een proefdiervrije toekomst versneld gerealiseerd. Dit is beter voor zowel proefdier als patiënt, en in de lezing zullen diverse voorbeelden worden besproken.

16.30 - 17.30 uur
Afronding en borrel