Lees het onderstaande artikel uit het Financiële Dagblad:
Managers blokkeren creativiteit in ondernemingen meer dan dat ze haar stimuleren. Dit blijkt uit een onderzoek dat het FD samen met adviesbureau Trompenaars Hampden-Turner heeft uitgevoerd (FD 26 augustus). Dit zou komen door de bedrijfsparadox dat creativiteit alleen kan gedijen in een vrije, soms wat chaotische omgeving; een lossere aansturing levert alleen maar risico's op. Men veronderstelt ten onrechte dat het een zootje wordt wanneer je medewerkers meer vrijheid geeft. Het tegendeel is in tal van experimenten en gevallen aangetoond. Zoals bij het Braziliaanse Semco, waar de directeur zover ging in zijn democratiseringsdrift dat medewerkers zelf hun salaris, onderbouwd, mochten bepalen. Er was sprake van volledige transparantie, wederzijds vertrouwen en redelijkheid. Er waren geen exorbitante eisen.
De bedrijfsparadox wordt als argument gebruikt om controle te verstevigen, met als gevolg dat medewerkers emotioneel en creatief beknot worden. Alleen, de paradox is niet de kern van het probleem. Dat is een gebrek aan oprechte aandacht en empathie van managers voor hun medewerkers. Met als gevolg emotionele armoede en gebrek aan vertrouwen op veel werkvloeren.
Dat is jammer voor de medewerkers, hun managers, en het Nederlandse bedrijfsleven. Ondernemingen die de mentale stap durven zetten om meer vrijheid toe te laten en vertrouwen te schenken ervaren een groot verantwoordelijkheidsgevoel bij hun medewerkers. Dat resulteert niet in chaos en grotere risico's, maar in een sterkere, creatievere onderneming. Die bovendien verrassend goed te controleren is.
Stel je bent manager en je hebt de keuze tussen A) het bedenken van een systeem waarmee exact is te meten hoe goed medewerkers zich inzetten voor het bedrijf of B) het erop vertrouwen dat je medewerkers de vrijheid die ze krijgen ten volle zullen benutten om goede dingen voor het bedrijf te doen. Belangrijk hierbij is de vraag wat voor medewerkers motiverend werkt, controle of vertrouwen. Met andere woorden: Wat motiveert jou het meest om je kamer op te ruimen? Extra zakgeld of het niet willen beschamen van het vertrouwen van je ouders? En zou dat anders zijn als dat gaat om het vertrouwen dat je baas in je stelt?
Interessante vragen
- Wat wordt hier bedoeld met controle en welke rol speelt prestatiemeting daarbij?
- Welke functies hebben accounting systemen bij het meten van deze prestaties?
- Wat is vertrouwen? En wat is de relatie tussen controle en vertrouwen?
- Is sturen via controle effectiever dan sturen via vertrouwen, of andersom? Brengt te weinig controle veel risico's met zich mee? Om welke risico's gaat het dan?
- Is er een relatie tussen de wijze van aansturing via controle enerzijds en vertrouwen anderzijds en de mate van innovatie en creativiteit in een bedrijf?
Links
Literatuur
- Kees Cools: Controle is goed, vertrouwen is beter
- Jeroen Smits: Drama Ahold
- Jeroen Smits: De prooi: blinde trots breekt ABN AMRO
- Ed Vosselman: Management accounting en control
Heb je vragen of wil je meer informatie over dit onderwerp? Stuur dan een e-mail naar pucofsociety [at] fm.ru.nl (pucofsociety[at]fm[dot]ru[dot]nl) en dan word je in contact gebracht met de betreffende docent.
Deze handreiking voor een profielwerkstuk is gemaakt door de Faculteit der Managementwetenschappen.