De astronomie wordt regelmatig genoemd als de oudste natuurwetenschap. Duizenden jaren lang trekt de nachtelijke sterrenhemel al onze interesse. Een groot deel van deze zoektocht richtte zich op het begrijpen van ons eigen zonnestelsel. Dat is verre van een saaie plek! Over de eeuwen kwamen we erachter dat de zon hier aan het centrum staat, berekende (!!) we dat er nog een planeet voorbij Uranus moest zijn en lijken we met de maan ‘Europa’ een ander object met water te hebben gevonden. Ook heeft ons begrip van het zonnestelsel veel technologische vooruitgang gebracht. Ons leven is inmiddels niet meer in te beelden zonder het gebruik van satellieten, de ontwikkeling van zonnepanelen heeft door ruimtevaart een enorme duw gekregen en we zijn in staat complexe onderzoekrobots naar andere planeten te sturen. Dit alles biedt ook een hoop inspiratie voor profielwerkstukken. Immers is het mogelijk om bijvoorbeeld observaties te doen via telescopen, straling van de zon te meten en nieuwe wiskundige computermodellen te maken om de kans op satellietbotsing te berekenen. Relatief eenvoudige wetten zoals Newtons zwaartekrachtwet en de derde wet van Kepler kunnen vaak ook erg van pas komen. Hieronder vind je hopelijk een paar vragen die je aan het denken kunnen zetten.
Interessante vragen
- Hoe kan het bestaan van een planeet wiskundig worden voorspeld (zie het verhaal van Neptunus)?
- Is er leven mogelijk op Europa (maan van Jupiter)?
- Waarom klopt de voorspelling van Newtons zwaartekrachtwet niet helemaal met de omloopbaan van Mercurius?
- Hoe veroorzaakt straling van de zon het poollicht?
- Hoe gevaarlijk is ruimtepuin?
- Zou de mens kunnen overleven in atmosferische omstandigheden van andere planeten?
- Hoe beschermt Jupiter de aarde van meteorieten?
- Hoe is het zonnestelsel gevormd / wat gebeurt er in de verre toekomst mee?
Literatuurtips
- Het hoofdstuk over ‘Orbital Mechanics’ in het boek ‘Classical Mechanics’ van John R. Taylor. (Let op: de wiskunde is relatief uitdagend!)
- De websites van ruimtevaartorganisaties als NASA en ESA.
- Youtube: Crash Course Astronomy aflevering 1 t/m 23.