Vragen stellen en onderzoeken

De wereld zit vol met nieuwsgierige onderzoekers en vaak is er al veel bekend over jouw onderwerp. In die zee van informatie is het makkelijk om te verdwalen. Daarnaast kun je in een profielwerkstuk natuurlijk niet alle aspecten van jouw onderwerp aan bod laten komen. Het is daarom goed om je zoektocht af te bakenen met een hoofdvraag en deze te beantwoorden aan de hand van hulpvragen.

Hoofdvraag

Elk soort onderzoek heeft een eigen type hoofdvraag. Als je bijvoorbeeld wil onderzoeken welke genen actief zijn bij ontstekingsreacties,
zal je onderzoek en daarmee je hoofdvraag anders zijn dan wanneer je in kaart brengt wat de politieke voorkeur is van het stadsdeel waarin
jouw school gevestigd is.

Een goede hoofdvraag:

  • is onderzoekbaar;
  • is interessant;
  • past binnen een deelgebied van het profiel of vak;
  • geeft specifiek genoeg weer waar het onderzoek precies over gaat;
  • omvat alle onderwerpen die in het onderzoek voorkomen en niet meer dan dat.

Deelvragen

Met je hoofdvraag kader je een deel van het onderwerp af, maar waarschijnlijk zijn er meerdere onderdelen die aan bod moeten komen om een antwoord te krijgen. Door je hoofdvraag op te splitsen in deelvragen maak je het onderzoek overzichtelijk en geef je stapsgewijs verklaringen die de bouwstenen zijn van jouw conclusie. Daarnaast geeft het structuur op een later moment in jouw verslag. Deelvragen ondersteunen de hoofdvraag, zijn minder breed en specifieker dan jouw hoofdvraag, staan in logische volgorde en dragen bij aan een logisch verhaal. Goede deelvragen:

  • zijn alle vragen die nodig zijn om de vraag te beantwoorden;
  • zijn alleen die vragen die nodig zijn om de vraag te beantwoorden;
  • passen bij het type hoofdvraag dat gesteld wordt.

Formuleer voorlopige antwoorden *(hypotheses) op de hoofd- en deelvragen. Zo wordt duidelijk of je vragen onderzoekbaar zijn.

Onderzoeken

Als jouw hoofdvraag, de deelvragen en de hypotheses definitief zijn vastgesteld, kun je bepalen hoe je hier antwoord op kunt krijgen. Daarvoor kun je verschillende onderzoeksmethoden gebruiken. Heb je eenmaal bepaald welk type onderzoek het beste bij jouw onderzoeksvragen past, dan kun je een onderzoeksopzet maken die je daarna uitvoert.

Hypothese

Wat betekent eigenlijk hypothese en waarom heb je een hypothese nodig? Thomas legt het je uit in deze video.

Experiment

Voor een profielwerkstuk in een N-profiel voer je meestal één of meerdere experimenten uit om te komen tot antwoorden op jouw vragen. Ook hierbij kan een hypothese helpen en gebruik je het experiment om te toetsen of jouw verwachting klopt. De uitkomst van de ene proef kan een aanleiding zijn om een nieuwe proef te ontwerpen of een reden geven om jouw onderzoeksplan bij te stellen. Bij ‘proefjes doen’ denk je misschien al gauw aan een laboratorium met erlenmeyers en reageerbuisjes. Ook gedragsexperimenten kunnen proefjes zijn, die waardevolle informatie geven over sociale vraagstukken.

Lab experimenteer dagen

Het PUC of Science organiseert practicumdagen voor middelbare scholieren. Tijdens deze dagen kun jij het praktisch werk van het profielwerkstuk komen uitvoeren in de biologie- en scheikundelabzalen op de Radboud Universiteit.

Meer informatie

Vraag of verzoek voor het doen van je onderzoek?

We kunnen je helpen met:

  • het kiezen van een onderwerp;
  • het formuleren en afbakenen van je hoofdvraag;
  • het in contact komen met een expert; 
  • het lenen van materiaal van de Radboud Universiteit; 
  • het uitvoeren van een experiment op de Radboud Universiteit; 
  • het verzamelen van literatuur

Natuurlijk zijn andere vragen ook welkom, we kunnen altijd advies geven.

Stel je vraag