Onderzoekers van de Radboud Universiteit en het Radboudumc zijn betrokken bij acht consortia die in teamverband aan de slag gaan met interdisciplinair onderzoek gericht op wetenschappelijke en maatschappelijke doorbraken. De projecten zijn onderdeel van het programma van de Nationale Wetenschapsagenda: Onderzoek op Routes door Consortia (NWA-ORC).
In totaal zijn er in het kader van dit programma 21 consortia gehonoreerd, en is er ruim 93 miljoen euro beschikbaar voor al deze projecten. Het doel is het bereiken van een brede samenwerking op urgente vraagstukken.
Eén seconde na de Big Bang
Penvoerder: Auke Colijn, Universiteit van Amsterdam. Mede-aanvrager vanuit de Radboud Universiteit: Nicolo de Groot en Uli Zeitler
Elke seconde wordt de aarde gebombardeerd door enorme hoeveelheden neutrino’s uit het heelal. Deze neutrino’s zijn ontstaan in de oersoep, één seconde na de Big Bang, maar nog nooit waargenomen. Met dit onderzoek ontwikkelt het consortium de techniek om ‘relic neutrino’s’ te ontdekken door het bestuderen van zwaar-waterstof tritium.
Democratische revitalisering voor veerkrachtige gemeenschappen
Penvoerder: Frank Hendriks, Tilburg University. Mede-aanvrager vanuit de Radboud Universiteit: Carolien van Ham en Kristof Jacobs
Het onderzoeksproject REDRESS (‘Revitalized Democracy for Resilient Societies’) kijkt of en hoe ‘hybride democratische innovaties’, die plebiscitaire en deliberatieve instrumenten combineren, de representatieve democratie kunnen versterken, onder welke voorwaarden, en met welke effecten. Ervaringsdeskundigen, valorisatie-experts, internationale en Nederlandse onderzoeksleiders op dit terrein werken daarvoor nauw samen.
Zwarte dozen uit de diepte: hoe wij kunstmatige intelligentie kunnen begrijpen en verbeteren
Penvoerder: Jelle Zuidema, Universiteit van Amsterdam. Mede-aanvrager vanuit de Radboud Universiteit: Iris Hendrickx en Louis ten Bosch
Deep learning maakt AI-modellen van hoge kwaliteit die significante impact hebben op individuen, bedrijven en maatschappij. Nieuwe verantwoordelijkheden en vragen komen op, maar de slechte interpreteerbaarheid van deep learning is een serieus probleem. Het consortium bestudeert hoe deep learning inzichtelijk gemaakt kan worden en ‘uitlegbaar’ voor spraak, tekst en muziek.
Hersenen en AI voor veilige, slimme machines
Penvoerder: Sander Bohté, Centrum Wiskunde & Informatica. Mede-aanvrager vanuit de Radboud Universiteit: Pieter Medendorp
Mensen kunnen gedrag van anderen goed voorspellen, machines niet. Dit maakt het integreren van ‘slimme’ machines in onze samenleving moeilijk. Het consortium onderzoekt mechanismen van menselijk gedrag en die implementeren als ‘neuroware’ in AI-algoritmes voor het besturen van slimme, autonome machines in onze samenleving, volgens nieuw gedefinieerde wet- en regelgeving.
eHealth Junior
Penvoerder: Manon Hillegers, Erasmus MC. Mede-aangevraagd door het Radboudumc.
Binnen eHealth junior werken zorgverleners, patiënten, bedrijven en overheid samen om kwalitatief hoogwaardige eHealth-tools te ontwikkelen voor één miljoen chronisch zieke kinderen. Deze tools voorkomen psychologische problemen op een gepersonaliseerde, diagnose-onafhankelijke manier en bevorderen optimale participatie. eHealth tools zullen beschikbaar komen via toegankelijke, gebruiksvriendelijke en duurzame platforms.
Op zoek naar de limes: de Romeinen in Nederland
Penvoerder: Saskia Stevens, Universiteit Utrecht. Mede-aanvrager vanuit de Radboud Universiteit: Henk van Houtum en Jaap Verheul
Dit project onderzoekt hoe grenzen historisch functioneerden en hoe ze in de loop van de geschiedenis sociaal en politiek zijn geïnterpreteerd. De focus ligt op de wijze waarop de Romeinse Rijksgrens, de limes, in Nederland werd geconstrueerd en fungeerde, van het Romeinse tijdperk tot nu, om inzicht te krijgen in de nalatenschap en interpretatie van de Romeinse tijd in ons denken over territoria, grenzen en grensoverschrijdende samenwerking.
Quantum Inspire – de Nederlandse kwantumcomputer in de ‘cloud’
Penvoerder: Lieven Vandersypen, Technische Universiteit Delft. Mede-aanvrager vanuit de Radboud Universiteit: Bert Kappen
De kwantumcomputer komt eraan, maar is de maatschappij er wel klaar voor? Quantum Inspire combineert de nieuwste kwantumtechniek tot een eerste prototype kwantumcomputer en maakt deze 24/7 online beschikbaar voor iedereen, met het oog op kennismaking, onderwijs, ontwikkeling en nieuwe toepassingen gericht op grote maatschappelijke uitdagingen.
Het Nederlandse Zwarte Gaten Consortium
Penvoerder: Stefan Vandoren, Universiteit Utrecht. Mede-aanvrager vanuit de Radboud Universiteit: Peter Jonker
Dit consortium gaat interdisciplinair onderzoek doen naar zwarte gaten, van het ontwikkelen van telescopen en het geologische onderzoek voor de mogelijke komst van de Einstein Telescoop, tot pure sterrenkundige en theoretische vraagstukken. Via educatie en outreach proberen de onderzoekers hierbij een groot deel van de samenleving te betrekken.
Meer weten? Neem contact op met:
- Wetenschapscommunicatie & Persvoorlichting Radboud Universiteit, media [at] ru.nl (media[at]ru[dot]nl), 024 361 6000