Voor het tegengaan van klimaatverandering zijn moeilijke besluiten nodig. Maar hoe kom je tot een goede beslissing? In zijn boek Engaged Decision Making bespreekt hoogleraar Etiënne Rouwette methoden die daarbij kunnen helpen. ‘Bij de klimaatconventie van Macron was er te weinig focus.’
In organisaties zijn het meestal teams die verantwoordelijk zijn voor grote beslissingen. Beslissingen door deze teams pakken in drie van de vier gevallen verkeerd uit, zo laat onderzoek zien. ‘De gekozen opties worden niet geïmplementeerd of lossen het probleem niet op’, vertelt Etiënne Rouwette, hoogleraar onderzoeks- en interventiemethodologie bij de afdeling Bedrijfskunde. ‘Die verkeerde aanpak komt in essentie neer op een top-down-benadering. Niet alle mensen mogen meedenken over de beslissing. Vervolgens blijkt dat daardoor niet aan alle effecten is gedacht en is er vaak tegenwerking van hen die niet zijn gehoord.’ Een voorbeeld hiervan in de politiek is de stikstofkaart die het kabinet in 2022 publiceerde. Daarop stond per gebied aangegeven hoeveel stikstofreductie nodig was. ‘Zeer top-down. Het is niet raar dat de landbouwsector daartegen in actie kwam.’
Vasthouden aan eigen ideeën
Als mensen wel betrokken worden, kunnen ze hun kennis delen en is er oog voor meerdere perspectieven. Toch zorgt meepraten niet vanzelfsprekend voor een goed resultaat. ‘Brainstormen gebeurt veel, maar je krijgt dan alleen een wand vol met ideeën. Die ideeën kun je clusteren met plakkertjes en prioriteren met stickertjes. Maar zit je dan op één lijn? Met het woord “kwaliteit” kan ik iets heel anders bedoelen dan jij. In een brainstorm kom je daar niet achter.’ Op die manier blijven mensen makkelijk aan hun eigen vooraannames en ideeën vasthouden, is de ervaring van Rouwette. Bij de grootste opgave van deze tijd, de aanpak van klimaatverandering, zal iets heel anders nodig zijn. ‘Brainstormen alleen gaat de wereld niet redden. De afstand tussen een losse lijst ideeën en beslissen wat we gaan doen, is te groot. Mensen en organisaties moeten meer grip op de materie krijgen om een stap te kunnen zetten.’
