Bosman werkt voor zijn project samen met de onderzoekers van Sustainable Democracy, een multidiscipliair onderzoeksnetwerk binnen de Radboud Universiteit. ‘We nemen de democratie als vanzelfsprekend aan, maar de laatste jaren hebben we in verschillende landen en ook in Nederland kunnen zien hoe kwetsbaar democratie eigenlijk is’, legt Marlies Honingh uit.
Honingh is universitair hoofddocent bestuurskunde en een van de aanvoerders van het onderzoeksnetwerk dat zij samen met Wim van Meurs en Carolien van Ham vorig jaar startte. ‘We willen met ons netwerk Sustainable Democracy onder andere in kaart brengen hoe betonrot in de democratie ontstaat, maar ook hoe je het er weer uit haalt. Hoe zorgen we dat iedereen betrokken wordt bij een democratie, hoe geven we iedereen ruimte om mee te denken? In de samenleving is er veel ruimte voor discussies over zorg, over onderwijs, over migratie, maar het versterken van de democratie zelf, daar moeten we niet aan voorbij gaan. De democratie is ons gezamenlijke project waar we aan moeten blijven werken.’
Hartenkreten
Om daar een eerste stap in te zetten, zijn Honingh en haar collega's op 5 november in de draaimolen van Bosman te vinden om het gesprek aan te gaan. Onder begeleiding van Daniëlle Arets, lector journalistiek en innovatie bij Fontys, kan iedereen zijn hartenkreten over de democratie uiten en samen met de onderzoekers uitwerken tot een gefundeerd standpunt. De dag wordt afgesloten met een lezing van filosoof en journalist Karel Smouter over de staat van onze samenleving.
Volgens Honingh en collega's biedt het project van Bosman een uitgelezen kans om het gesprek over de democratie te voeren. ‘We zijn als onderzoekers heel goed in uitleggen, maar we moeten ons ook onderdompelen. Ik kan me niet voorbereiden op 5 november. Misschien spreek ik een vriendelijke oma, maar het kan net zo goed een boze man zijn die zijn frustraties wil uiten. We hebben ons gewoon te verhouden tot de mensen die we treffen: ook dat is democratie.’
Superland
De draaimolen is een initiatief van Superland, een concept van kunstenaar Matthijs Bouman. De draaimolen is al sinds 17 september in het Kunstenlab in Deventer te vinden. Met Superland wil Bouman het gesprek aanwakkeren over het opkomende populisme en de polarisatie in de samenleving. ‘Een draaimolen is de ideale plek om het over iets toegankelijks maar zwaars te hebben,’ vertelt Bouman. ‘Toegankelijk, maar zwaar. Twee karakters van een gespleten persoonlijkheid die elkaar eeuwig afwisselen. Twee helften die elkaar nooit zullen inhalen maar het blijven proberen. Wat als we politiek meer als een attractie zouden zien? Als we polarisatie zouden omarmen en minder bang zouden zijn om het gesprek aan te gaan?’