‘Het gangbare idee is dat baby’s van acht maanden passief kennis tot zich nemen’, vertelt neurowetenschapper Francesco Poli. Nieuw onderzoek van Poli en collega's van het Baby & Child Research Center laat nu zien dat dit niet het geval is. ‘We zien dat baby’s al op hele jonge leeftijd hun leerstrategie kunnen aanpassen aan hun omgeving.’.
Monster hier, monster daar
Poli onderzocht dat door baby’s naar een scherm te laten kijken waarop een kleurrijk monster getoond werd. De ene keer verscheen het monster aan de ene kant van het scherm, de andere keer aan de andere kant. ‘Soms lieten we het monster bijvoorbeeld een tijdje alleen aan de linkerkant verschijnen en dan ineens aan de andere kant. Ondertussen hielden we met eye tracking [een camera in het scherm met onschadelijk infrarood licht] in de gaten waar de baby naar keek en of de pupilgrootte veranderde.’ De meest waarschijnlijke locatie van het monster bleef ofwel lang hetzelfde (stabiele omgeving), ofwel kort (veranderlijke omgeving).
Op een gegeven moment hadden de baby’s geleerd waar ze moesten kijken: ze keken al naar de plek waar ze het monster verwachtten. ‘Wanneer de omgeving veranderde, pasten ze vervolgens hun kijkgedrag aan. Ze leerden dus of de locatie van het monster stabiel was of niet en konden hun leerstrategie hier actief op aanpassen. Dat baby’s op zo’n flexibele manier leren, was verrassend.’
Dagelijks leven
In het onderzoek vroeg Poli de ouders ook een vragenlijst in te vullen waarin ze moesten aangeven hoe hun baby omgaat met nieuwe situaties. Hoe reageert een baby op een kiekeboe-spelletje, bijvoorbeeld? En hoe snel gaat een baby naar nieuwe speeltjes toe? Poli: ‘We zagen dat baby’s die moeite hadden hun leerstrategie aan te passen, of juist té veel aanpasten, ook in het dagelijkse leven moeite hadden met verandering.’
Bij volwassenen weten we dat er een verband is tussen moeite hebben met veranderingen, en angst of depressie. Mogelijk hebben baby’s die hun leerstrategie niet efficiënt aanpassen, meer kans om op latere leeftijd symptomen van angst en depressie te ontwikkelen. ‘Maar dit is nog speculeren. Om dit met zekerheid te kunnen zeggen, is er longitudinaal onderzoek nodig’, aldus Poli.