'Invasieve soorten zijn een van de grootste oorzaken van het verlies aan biodiversiteit. In tegenstelling tot overexploitatie en vervuiling zijn deze invasieve soorten echter zelf ook dieren,' legt Bliss uit. Als onderzoeker op het gebied van milieubeheer en een van de 84 experts die betrokken waren bij het vandaag gepubliceerde rapport, richtte ze zich op de ethische aspecten van het beheer van invasieve soorten. 'Tot nu toe is er heel weinig onderzoek gedaan naar hoe we op een humane manier met deze invasieve soorten moeten omgaan.'
Inhumane onderwatervallen
Bliss sprak met verschillende beleidsmakers, experts en andere belanghebbenden om erachter te komen hoe invasieve uitheemse soorten worden beheerd en hoe dit zou kunnen worden verbeterd. 'Tot voor kort gebruikte Nederland onderwatervallen om dieren als beverratten en muskusratten, die als invasief worden beschouwd, te doden. Dit soort vallen houdt het dier onder water totdat het verdrinkt, wat betekent dat het dier vrij langzaam en pijnlijk sterft. In Nederland worden deze vallen geleidelijk afgeschaft, maar in andere landen worden ze nog steeds gebruikt.'
'Langzaam maar zeker zien we meer humane methoden om deze diersoorten te beheren,' aldus Bliss. 'Zo huisvest Stichting AAP bijvoorbeeld een aantal wasberen die de Nederlandse provincie Limburg hadden bereikt. En in het Verenigd Koninkrijk experimenteren onderzoekers met anticonceptie voor eekhoorns. Niet-dodelijke methoden om invasieve dieren te beheersen zijn onder andere het gebruik van geluid, geur of fysieke afschrikmiddelen. We hebben echter nog een lange weg te gaan om vriendelijker natuurbeschermingspraktijken mogelijk te maken.'
Ecosystemen veranderen
'Invasieve uitheemse diersoorten is een erg negatief etiket, gezien het feit dat veel van deze dieren klimaatvluchtelingen zijn, of slachtoffers van de handel in huisdieren. Het is belangrijk om het beheer van deze dieren anders te benaderen', stelt Bliss. Ze benadrukt ook het belang van een langetermijnvisie als het gaat om invasieve soorten. Uiteindelijk kan een groeiend aantal dieren niet worden uitgeroeid en zijn ze hier om te blijven, dus we zullen moeten leren om met ze samen te leven. In plaats van alleen rekening te houden met dieren die 200 jaar geleden aanwezig waren, hebben we een flexibele benadering nodig die erkent dat ecosystemen dynamisch zijn en voortdurend veranderen. Dit is voor ons gemakkelijker te begrijpen bij bepaalde dieren. Als je het bijvoorbeeld over katten hebt, geven mensen er meer om, ook al worden ze ook vaak als invasief beschouwd gezien het aantal inheemse dieren dat ze doden.
Het IPBES Invasive Species Report is vandaag gepubliceerd en bevat bijdragen van 86 topexperts uit 49 landen over de hele wereld. Ga voor het volledige rapport naar de IPBES-website.