De onderzoekers vroegen zich af hoe die kennis van cultuur bijdraagt aan carrièresucces en of dat zou kunnen komen doordat mensen met deze culturele kennis ook vaak sociale netwerkconnecties hebben die hen beter kunnen helpen in hun carrière. Om deze vragen te beantwoorden, onderzochten zij de relatie tussen culturele smaken van mensen, de hulpbronnen in hun sociale netwerk en hun beroepspositie.
Hiervoor maakten ze gebruik van een grootschalig panel-onderzoek onder ong. 1000 Nederlanders. Hierbij werd mensen onder andere gevraagd hoe vaak ze naar bijvoorbeeld een theatervoorstelling, een ballet-/dansvoorstelling, een klassiek concert, een opera/operette, een filmhuis, een museum of een kunstgalerie waren geweest in het voorgaande jaar.
Ook werd het sociale netwerk van mensen in kaart gebracht, waarbij naar kenmerken van hun contacten werd gevraagd, zoals hun opleidingsniveau, kennis van literatuur, contacten in de mediawereld of hun inkomen, vakantiehuis, of kennis van financiële zaken.
Culturele kennis en connecties
Kennis van zogenaamde ‘hogere-statuscultuur’ bleek inderdaad verband te houden met het hebben van een betere baan. ‘Mensen die de cultuur van een werkplek kennen en begrijpen, passen er beter bij en vinden meer aansluiting bij collega’s,’ legt Roza Meuleman uit. ‘Bij sollicitatiegesprekken kan die culturele kennis ook aantonen dat je over bepaalde vaardigheden en kwaliteiten beschikt die verband houden met motivatie en goed presteren op het werk.’
Daarnaast zagen de onderzoekers dat mensen met culturele kennis een waardevol netwerk kunnen aanboren. Mensen die meer participeren in 'hoge cultuur’, kennen meer mensen met bijvoorbeeld contacten in de mediawereld of kennis van financiële zaken. Deze connecties kunnen vervolgens hun carrière ondersteunen, bijvoorbeeld omdat ze advies of informatie kunnen geven over hoe te onderhandelen, hoe zich te presenteren of representatief te kleden, of over bepaalde vacatures.
Wie je kent, doet ertoe
Cultuurparticipatie en -educatie zouden dus een rol kunnen spelen in de toegang tot bepaalde culturele netwerken en daardoor tot betere posities op de arbeidsmarkt. Mensen uit bijvoorbeeld lagere sociaaleconomische klassen kunnen hiervan profiteren, omdat zij waarschijnlijk minder zijn opgegroeid met normen en culturele codes van hogere statusgroepen. De bevindingen onderstrepen daarmee het belang van meedoen met cultuur in de strijd tegen kansenongelijkheid.
Het onderzoek van Roza Meuleman en Gerbert Kraaykamp is gefinancierd door NWO en verscheen in oktober 2023 in 'European Sociological Review.'