Radboud-onderzoekers Renske van der Cruijsen, Nina van den Broek en Levie Karssen droegen met hun Green Gen Z project bij aan het manifest, dat in samenwerking met het Greenteens team (Universiteit Utrecht) en onder leiding van het jongerenplatform YoungXperts (Erasmus Universiteit) tot stand kwam. In het manifest worden inzichten vanuit deze wetenschappelijke studies gecombineerd met creatieve ideeën en oplossingen van jongeren zelf, met als doel om jongeren een stem te geven in de politieke klimaatbeslissingen die over hun toekomst worden gemaakt.
De drive om in actie te komen
Een van de belangrijkste inzichten van het manifest is dat het thema “klimaat” onder het merendeel van de Nederlandse jongeren (12-28 jaar) leeft. Ongeveer 75% van de jongeren ziet klimaatverandering echt als een probleem, en ongeveer 56% doet of laat bewust dingen in het dagelijks leven om klimaatverandering tegen te gaan, zoals minder of geen vlees eten, de verwarming lager zetten, of minder kleding kopen. Onderzoeker Levie Karssen vertelt: ‘Jongeren die zich erg veel zorgen maken over het klimaat ondernemen meer actie om klimaatverandering tegen te gaan, maar hun welzijn staat ook meer onder druk. Actie ondernemen om klimaatverandering tegen te gaan geeft jongeren kracht, zeker wanneer dat collectief gebeurt.’ Jongeren geven aan het belangrijk te vinden dat we als maatschappij samenwerken om klimaatverandering tegen te gaan, zowel op individueel niveau als collectief. Ze laten weten dat het motiverend zou werken als bedrijven en de overheid duidelijk zouden communiceren wat zij al doen om het klimaat te helpen, zodat het gevoel van ‘we doen het samen’ sterker wordt.
Betrouwbare kennis over klimaatverandering
Onder jongeren die aangeven minder met het klimaat bezig te zijn, komt dat onder andere door een gebrek aan (betrouwbare) kennis over klimaatverandering. Jongeren laten weten dat klimaatverandering niet of nauwelijks wordt besproken op school en dat de meeste berichten die ze erover zien op sociale media voorbijkomen. Onderzoeker Nina van de Broek legt uit: ‘Veel jongeren willen dat klimaatonderwijs op onderwijsinstellingen verplicht wordt, en geven aan dat als ze meer zouden weten over de gevolgen van de klimaatcrisis en over de impact die ze zelf kunnen maken ze meer in actie zouden komen.’ Klimaatonderwijs is het meest effectief wanneer het wordt geïntegreerd in meerdere vakken. Het is belangrijk om over het klimaat te leren als crisis, bijvoorbeeld vanuit maatschappijleer, en niet uitsluitend over het milieuaspect vanuit aardrijkskunde, wat nu vaak het geval is. Op deze manier geven we jongeren meer inzichten mee over wat de klimaatcrisis precies is, én hoe je ermee om kunt gaan.
Meedenken met politieke beslissingen
Tot slot laat het manifest zien dat jongeren gehoord en serieus genomen willen worden: ze willen kunnen meebeslissen over hun eigen toekomst. Onderzoeker Renske van der Cruijsen zegt hierover: ‘Als we met jongeren brainstormen merken we dat ze veel creatieve oplossingen bedenken voor de problemen waar ze tegenaan lopen, zo ook in dit geval. Maar die ideeën komen maar moeilijk echt terecht bij beleidsmakers.’ Het is voor jongeren belangrijk dat hun perspectief wordt meegenomen in beleidsbeslissingen, bijvoorbeeld door middel van een generatietoets, zodat zij zich gehoord en gepresenteerd voelen in de beleidskeuzes die hun toekomst zullen vormgeven.
Oud-minister Rob Jetten (partijleider D66) zei in respons op het manifest dat hij overhandigd kreeg: ‘Ik spreek veel jongeren die zich door klimaatverandering zorgen maken over hun toekomst. Nederland heeft nu al te maken met hevige overstromingen, hete zomers en mislukte oogsten. Laat dat een boodschap zijn aan de nieuwe coalitie: trap nu niet op de rem. Laten we nu samen de klimaatklus klaren. Dat is goed voor de planeet én voor onze portemonnee.’
Bekijk het manifest hier.
