Op 7 maart 2024 verzorgde universitair hoofddocent Staatsrecht Michiel van Emmerik een lunchlezing bij de Nationale ombudsman over de (potentiële) betekenis van Europese grondrechten voor de Nationale ombudsman (No).
In het bijzonder is dan vraag in hoeverre deze Europese grondrechten (EVRM en EU-Grondrechtenhandvest) de behoorlijkheidsvereisten nader inkleuren. Verder kwam de vraag aan de orde of oordelen en rapporten van de Nationale ombudsman verder kunnen versterkt door verwijzing naar Europese grondrechten en uitspraken. Zo had in een recent oordeel over etnisch profileren door de Koninklijke Marechaussee op Schiphol verwezen kunnen worden naar een zeer vergelijkbaar recent arrest van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens tegen Zwitserland. Het blijkt dat veel behoorlijkheidsvereisten van de No ook een duidelijke (Europees) grondrechtelijke connectie hebben, als het bijvoorbeeld gaat om beginselen als transparantie, evenredigheid, betrouwbaarheid en rechtszekerheid.
Na een geanimeerde discussie (met ongeveer 80 medewerkers waaronder de Nationale ombudsman) kon worden vastgesteld dat veel van deze grondrechten al door de No worden toegepast. Het blijft echter van groot belang om dit te beseffen en dat het waar nodig ook kan helpen om rapporten en oordelen verder te versterken door ze te voorzien van Europees grondrechtelijke fundamenten.