Onderwijsonderzoekers citeren elkaar best goed

85 procent van de verwijzingen in onderwijswetenschappelijke artikelen is inhoudelijk correct. Dit concluderen Ard Lazonder en Noortje Janssen van de Radboud Universiteit na analyse van 500 artikelen uit 244 verschillende onderwijstijdschriften. Zij publiceerden hun onderzoek op 27 december in Educational Research Review.

Het idee van onderwijswetenschappers Ard Lazonder en Noortje Janssen om de ‘quotation accuracy’ van artikelen uit hun vakgebied te analyseren ontstond letterlijk aan de keukentafel. Het begon als hobbyproject dat in coronatijden een welkome mogelijkheid bood om vanaf de thuiswerkplek onderzoek te doen, maar al snel werd het serieus.

Ze analyseerden 500 artikelen om te bepalen of verwijzingen naar eigen of andermans publicaties inhoudelijk gezien klopten. Lazonder: ‘De resultaten stemmen ons redelijk tevreden. Foutloos citeren is natuurlijk het streven, maar 85% correcte verwijzingen komt overeen met de meeste andere wetenschappelijke disciplines.’

De kans dat de inhoud van de oorspronkelijke tekst juist werd aangehaald, was onafhankelijk van de specificiteit van de verwijzing en bibliografische kenmerken zoals de impact factor van het tijdschrift. Wel bleken fouten bij zelfcitaties minder ernstig dan bij verwijzingen naar andermans werk.

Eerder onderzoek

Een foutje is snel gemaakt: uit eerder onderzoek door collega’s van de Rijksuniversiteit Groningen bleek dat relatief veel auteurs hun eigen werk citeren zonder het bewuste artikel nog eens te bekijken, publicaties van anderen vluchtig doornemen in plaats van ze grondig te lezen, of vertrouwen op secundaire bronnen. In hoeverre deze ‘shortcuts’ hebben bijgedragen aan de 15% citatiefouten hebben Lazonder en Janssen niet kunnen vaststellen, wellicht komt dit er in de toekomst nog van.

Hoewel 85% niet perfect is, verwachten Lazonder en Janssen niet dat hun onderzoek tot reputatieschade voor het vakgebied zal leiden. De helft van alle citatiefouten betrof namelijk een kleine verschrijving die geen afbreuk doet aan de kwaliteit van het onderzoek zelf. Bovendien hebben publicaties in de onderwijswetenschappen meestal een lange referentielijst omdat het onderzoek niet op één idee uit één (soms verkeerd geciteerd) artikel is gebaseerd.

Desondanks pleiten Lazonder en Janssen voor verbetering en geven hiervoor enkele aanbevelingen in hun artikel. ‘Zo zouden redacteuren van de tijdschriften steekproefsgewijs controles uit kunnen voeren of peer reviewers zouden kunnen aangeven in het editorial management systeem welke fouten zij hebben ontdekt.’

Publicatie

Lazonder, A. W., & Janssen, N. (2022). Quotation accuracy in educational research articles. Educational Research Review, 35, Article 100430. https://doi.org/10.1016/j.edurev.2021.100430  

Meer informatie? Neem contact op met:

  • Ard Lazonderard.lazonder [at] ru.nl (ard[dot]lazonder[at]ru[dot]nl) 
  • Persvoorlichting en wetenschapscommunicatie Radboud Universiteit, media [at] ru.nl (media[at]ru[dot]nl), 024 361 6000

Contactinformatie

Thema
Onderwijs, Wetenschap