Als je in gesprek bent met iemand, en om je heen zijn andere mensen ook met elkaar in gesprek, dan is het soms moeilijk om te verstaan wat je gesprekspartner zegt. De spraak van de andere mensen ‘maskeert’ de spraak van je gesprekspartner.
Uit onderzoek is gebleken dat er factoren zijn die het verstaan makkelijker kunnen maken. Het helpt bijvoorbeeld als je ook visuele informatie krijgt: als je de lippen van je de persoon met wie je in gesprek bent kunt zien bewegen, is de kans groter dat je ook verstaat wat die zegt. Dit wordt visuele spraakinformatie (VSI) genoemd. Het is ook makkelijker om de spraak van je partner te verstaan als de mensen om je heen in een andere taal spreken dan de taal waarin jij aan het communiceren bent. Dat effect wordt in de taalwetenschap Linguistic Release from Masking (LRM) genoemd.
Experimenten
Susanne Brouwer, taalwetenschapper bij het Centre for Language Studies (CLS), en haar collega’s onderzochten of VSI en LRM samenwerken bij het proberen te verstaan van een gesprekspartner. In hun experimenten voerden Engelse moedertaalsprekers een verstaanbaarheidstaak uit. Ze hoorden zinnen in het Engels, en hoorden tegelijkertijd Nederlands of Engels praten op de achtergrond. Soms konden de deelnemers de spreker die ze moesten verstaan alleen horen en soms konden ze de persoon ook zien, terwijl die de zin uitsprak.
Samenwerken
Uit de resultaten blijkt dat het voor de Engelstalige deelnemers gemakkelijker is om de zinnen te begrijpen als de mensen op de achtergrond Nederlands spreken in plaats van Engels. Dat komt overeen met eerder onderzoek. Opvallend is dat het daarbij niet uitmaakt of de deelnemers hun gesprekspartner wel of niet kunnen zien: het effect blijft bestaan. Maar: het effect van Linguistic Release from Masking was wel kleiner in de situatie waarin deelnemers de spreker konden zien. Volgens Brouwer en haar collega’s betekent dat dat mensen zowel visuele informatie als LRM gebruiken om hen te helpen beter te begrijpen.
Meer weten? Lees het artikel The Effect of Visual Speech Information on Linguistic Release from Maskingof neem contact op met Susanne Brouwer via susanne.brouwer [at] ru.nl