Waarom miljoenen Afrikaanse kinderen niet worden geregistreerd bij de geboorte

In grote delen van Afrika wordt slechts de helft van alle kinderen bij geboorte geregistreerd. Deze niet-geregistreerde kinderen kunnen daardoor in hun latere leven niet of moeilijker aanspraak maken op essentiële mensenrechten, van gezondheidszorg tot opleiding tot financiële bijstand. Een nieuw onderzoek van Anne Lieke Ebbers en Jeroen Smits van de Radboud Universiteit brengt in kaart welke factoren bijdragen aan de beperkte registratie, en geeft een indicatie van hoe dit omvangrijke probleem mogelijk aangepakt kan worden.

Het onderzoek wordt vandaag gepubliceerd in PLOS ONE. Geboorteregistratie wordt door de Verenigde Naties als een mensenrecht gezien. Een ongeregistreerd mens bestaat immers niet in overheidssystemen, en kan dus ook geen aanspraak maken op essentiële rechten als onderwijs, gezondheidszorg en bescherming door de staat. Toch gaat het in veel landen nog fout: volgens UNICEF zijn er tegen 2030 100 miljoen niet-geregistreerde kinderen wereldwijd, tenzij er flinke stappen worden gezet.

Drempels bij registratie

‘Hulporganisaties proberen de geboorteregistratie te verhogen door zaken als armoede, opleiding en vrouwenrechten aan te pakken. Uit ons onderzoek blijkt echter dat de gebrekkige registratie ook wordt veroorzaakt door factoren die in een bredere context gezien moeten worden,’ legt Ebbers uit. ‘Zo blijken er grote verschillen te zitten tussen kinderen die in de stad of op het platteland geboren worden, en speelt ook het registratiesysteem dat een land hanteert een grote rol.’

 

Waarom miljoenen Afrikaanse kinderen niet worden geregistreerd bij de geboorte

Soms is het een aaneenschakeling van factoren die het registratieproces bemoeilijkt. Ebbers: ‘Zo zijn er landen waarin registratiecentra voornamelijk in steden en nauwelijks op het platteland te vinden zijn. Combineer dat met vaak een gebrekkige infrastructuur, soms beperkte bewegingsvrijheid voor vrouwen, én het feit dat je in sommige landen moet betalen om je kind te registreren, dan is de hoeveelheid obstakels aanzienlijk. UNICEF heeft daarom het realiseren van registratie voor iedereen een speerpunt gemaakt. Door te investeren in beter toegankelijke registratiemogelijkheden kunnen veel toekomstige problemen voor kinderen én volwassenen voorkomen worden.’

De rol van de context

Voor het onderzoek werd gekeken naar gegevens uit het Global Data Lab van ruim 350.000 kinderen in veertig landen uit de Sub-Sahara-regio. Door dit grote aantal kinderen en landen kon voor het eerst op gedetailleerde wijze naar de rol van de context waarin huishoudens leven gekeken worden. Daar kwamen enkele belangrijke verbanden uit naar voren. ‘Het blijkt bijvoorbeeld dat naast huishoudelijke factoren, sub-nationale en nationale factoren belangrijk zijn. Zo toont dit onderzoek aan dat gecentraliseerde registratiesystemen en registratiekosten belemmerend werken’ zegt Ebbers. ‘Daarnaast zijn factoren die betrekking hebben op zorg rond zwangerschap en geboorte van grote invloed. Gezondheidsmedewerkers kunnen al tijdens de zwangerschap en bij de bevalling wijzen op het belang van registratie en bij vervolgcontroles nagaan of registratie ook daadwerkelijk heeft plaatsgevonden. Dan moet er echter wel sprake zijn van effectieve zorg voor moeder en kind en dat laat in de meer afgelegen gebieden van deze landen helaas nog vaak te wensen over.’

Volgens Smits laat het onderzoek zien dat de situatie complexer en genuanceerder is dan vaak wordt gedacht, en moet er daarom breder nagedacht worden over oplossingen. ‘We zien dat contextfactoren zo’n 40% van de verschillen in registratie verklaren. De huidige aanpak richt zich echter voornamelijk op huishoudelijke factoren, zoals het verminderen van armoede en het geven van voorlichting. Dat is ook belangrijk, maar daarmee wordt niet snel genoeg vooruitgang geboekt. Om geboorteregistratie voor iedereen te realiseren dient naar de hele context gekeken te worden.’

Meer weten? Neem contact op met

  • Anne Lieke Ebbers, annelieke.ebbers [at] ru.nl (annelieke[dot]ebbers[at]ru[dot]nl)
  • Persvoorlichting & wetenschapscommunicatie Radboud Universiteit, media [at] ru.nl (media[at]ru[dot]nl),  024 361 6000

Contactinformatie

Thema
Internationaal, Samenleving, Zorg & Gezondheid