Peter van der Heiden, Amerikanist aan de Radboud Universiteit, reisde in aanloop van de verkiezingen drie weken door de zuidelijke staten. De verkiezingsdag zelf volgde hij vanuit Nashville, hoofdstad van Tennessee. ‘De inhoudelijke agenda’s doen er weinig toe’, blikt hij terug op de verkiezingsrace. ‘Het gaat om de persoonlijkheid, de kandidaat die het beste voldoet aan het presidentieel beeld wordt de winnaar.’
De beleidsvoornemens van de kandidaten hebben de uitslag niet bepaald, meent Van der Heiden, ook de wel erg magere agenda van Harris heeft haar de das niet omgedaan. ‘Een groter probleem is haar onbekendheid. ‘Niemand wist wie ze is en waar ze voor staat. Het gebrek aan kennis hierover wordt haar wel nagedragen.’ De campagnebijeenkomsten hebben haar niet geholpen, zo wijst Van der Heiden op de groots opgezette shows waarin de kandidaten met pakkende oneliners hun imago versterken. ‘Juist daarin schiet Harris tekort, ze heeft niet de presidentiële look, en van de gehoopte massale steun van vrouwen was geen sprake.’
‘Veel mensen zijn het beu’
‘Veel mensen zijn de presidentsverkiezingen beu’, zegt Van der Heiden. Terwijl het buitenland zich verbaast over het gebrek aan visie, groeit in Amerika zelf de frustratie. ‘Vooral de Democraten zijn het voortdurende politieke spektakel moe dat elke vier jaar weer wordt opgevoerd. Wat ooit een inspirerende democratische exercitie was, is nu een herhaling van hetzelfde toneelstuk, met telkens nieuwe acteurs met weinig nieuwe inhoud.’
Van der Heiden onderstreept de lauwe stemming met de opkomstcijfers: de Democraten gaan liefst vijftien miljoen stemmen onderuit, in vergelijking met 2020, Trump scoort drie miljoen stemmen minder. ‘Had Harris die vijftien miljoen kunnen vasthouden, had ze met gemak gewonnen.’ Over de opkomstcijfers is overigens nog een hoop gedoe, zegt hij. ‘De Democraten snappen niet waar die stemmen gebleven zijn, al worden er nog steeds meer geteld. Volgens de Republikeinen zijn die 15 miljoen stemmen juist het bewijs dat er de vorige keer is gesjoemeld.’
