Waar ging je promotieonderzoek precies over?
“Ik wilde weten wat er na de decentralisatie van 2015 was gebeurd met de aandacht voor migratiegerelateerde diversiteit. Als gevolg van deze decentralisatie werd de verantwoordelijkheid voor vele vormen van zorg, waaronder ouderenzorg, van de centrale overheid naar de gemeenten verplaatst. Mijn vraag was: heeft deze decentralisatie – met focus op zorg in de buurt – invloed gehad op de toegang tot zorg voor oudere migranten? Tijdens het onderzoek realiseerde ik me dat decentralisatie niet de enige belangrijke factor was. Nationale integratiedebatten en -beleid hebben ook een grote invloed op wat er op lokaal niveau kan worden gedaan. Uiteindelijk ging mijn proefschrift dus over het bestuderen van de dynamiek tussen nationaal beleid en wat er al dan niet mogelijk is op lokaal niveau voor oudere migranten.”
Hoe heb je dit aangepakt?
“Ik heb een praktijkgericht onderzoek uitgevoerd met de ‘inzoomen, uitzoomen'-methode. Ik heb eerst ingezoomd op zorgruimtes, zoals dagverzorgingscentra. Dit hield in dat ik deelnemersobservaties heb uitgevoerd en semigestructureerd interviews heb gevoerd met oudere migranten, zorgmedewerkers en managers van zorginstellingen. Daarna heb ik uitgezoomd en heb ik gekeken naar de verbanden tussen die plaatsen. Bijvoorbeeld de verbanden tussen dagverzorging en andere vormen van lokale zorg en tussen de mensen die beslissingen nemen over deze zorg, zoals beleidsmakers. Ik heb ook beleidsdocumenten geanalyseerd. Deze methode gaf inzicht in het zorglandschap.”
Wat zijn de belangrijkste bevindingen?
"Een van de dingen die mijn onderzoek aantoont is dat etniciteit geen goed criterium is voor het bespreken van de toegang van mensen tot zorg. De dynamiek van het zorglandschap is veel belangrijker. Oudere Chinezen in Den Haag hebben bijvoorbeeld gemakkelijk toegang tot ouderenzorg omdat er Chinese verenigingen, speciale verpleeghuizen en zorgadviseurs zijn die Mandarijns en Kantonees spreken. In Nijmegen is de situatie totaal anders: de Chinese gemeenschap daar is kleiner en minder georganiseerd. Dit toont aan dat we verder moeten kijken dan etniciteit, en dat we rekening moeten houden met andere gemeenschappelijke kenmerken, zoals taal of religie. Als we deze kenmerken toepassen, kunnen we de dienstverlening beter afstemmen op specifieke groepen oudere migranten.”
Wat hoop je dat mensen van je scriptie gaan leren?
"In de eerste plaats hoop ik dat ik beleidsmakers ervan kan overtuigen niet alleen lokaal maar ook toekomstgericht te denken. Vanwege de politieke gevoeligheid zeggen beleidsmakers vaak: 'Speciale maatregelen voor migranten zijn slechts tijdelijk.' Maar als je het probleem als tijdelijk beschouwt, dan is er geen strategie om aan de behoeften van toekomstige generaties oudere migranten te voldoen. Onze samenleving wordt steeds diverser. We moeten rekening houden met de bevolking die we nu hebben en die we gaan hebben. In de tweede plaats hoop ik dat de zorgverleners en beleidsmakers inzien dat migratiegerelateerde diversiteit – vaak vooral gezien als een probleem en een bron van kwetsbaarheid – ook een bron van zingeving en betrokkenheid kan zijn. Oudere migranten zouden ook moeten kunnen beschikken over zorgruimtes waar hun achtergronden niet als problematisch worden gezien, maar als belangrijk en verrijkend.”
Als je geïnteresseerd bent in dit proefschrift, kun je het hier downloaden.
Tekst: Machiel van Zanten
Foto: Duncan de Fey