Kinderen met communicatief meervoudige beperkingen (CMB) hebben een combinatie van intellectuele beperkingen en ontwikkelingsstoornissen die de taal-, lees- en spreekvaardigheden beperken. Voor de dagelijkse communicatie en het leren is deze heterogene groep kinderen vaak afhankelijk van ondersteunde communicatie (OC). Zonder de mogelijkheid om te lezen en schrijven, is communicatie via OC vaak beperkt tot relatief algemene vormen, zoals lichaamssignalen, gebaren en grafische of tactiele symbolen (op papier of in een OC-apparaat). Het ontwikkelen van geletterdheid vergroot de mogelijkheid om spontaan te communiceren over nieuwe onderwerpen en om gedachten nauwkeurig over te brengen. Daarnaast geeft leesvaardigheid kinderen de mogelijkheid om deel te nemen aan op tekst gebaseerd onderwijs.
In dit project richten we ons op de ontwikkeling van beginnende geletterdheid. Beginnende geletterdheid verwijst naar de voorlopers van lezen en schrijven die zich ontwikkelen in de vroege kinderjaren voorafgaand aan formele instructie in geletterdheid. Er is weinig bekend over de ontwikkeling van beginnende geletterdheid bij kinderen met CMB, effectieve instructies om deze kinderen beginnende geletterdheid aan te leren en de huidige ondersteuning die ze krijgen op dit gebied. Daarom is het doel van het project om wetenschappelijke inzichten te verschaffen in (a) de ontwikkeling van beginnende geletterdheid bij kinderen en tieners met CMB, (b) vaardigheden en acties die nodig zijn om geletterdheid te onderwijzen aan deze kinderen op basis van de voorspellers voor beginnende geletterdheid voor deze doelgroep en haalbaarheid voor leerkrachten.
Het project zal bestaan uit vier studies: 1) een review van de literatuur over voorspellers voor beginnende geletterdheid van kinderen met CMB, 2) een systematische evaluatie van de huidige onderwijspraktijk van beginnende geletterdheid aan kinderen met CMB op scholen voor speciaal onderwijs in Nederland, 3) een cross-sectionele studie om te testen of de gevonden voorspellers voor beginnende geletterdheid uit de eerste studie bevestigd kunnen worden voor Nederlandse kinderen met CMB en 4) het construeren en testen van instructiestrategieën gericht op beginnende geletterdheid in de klas.