Healthy Landscape

Wat zijn de randvoorwaarden voor het in stand houden van de biodiversiteit in het landelijk gebied?

• Trekker: Faculteit der Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica 
• Institu(u)t(en): RIBES, ISIS, CCHN 
• Participerende faculteiten: Managementwetenschappen, Radboudumc 
• Partners: B-ware, Natuurplaza, SoortenNL, OnePLanet, Nederlands Expertise Centrum Exoten, One Planet, Centre for Aviation Population Studies 
• Onderzoekers: H. de Kroon, E. Jongejans, H. Siepel, L. Lamers, R. Leuven, A. Schipper, S. Kosten, R. Foppen, A. Smolders, J. Schaminee, B. Gravendeel, L. Noldus, N. Aarts, R. van den Born, M. Drenthen, W. Halffmann, S. Turnhout 

Binnen deze onderzoekslijn bestuderen onderzoekers wat de randvoorwaarden zijn voor vitale levensgemeenschappen van planten, dieren en micro-organismen in het landelijk gebied. Wat is er nodig om deze levensgemeenschappen in stand te houden? Wat is het belang van de lokale milieukwaliteit (bijv. waterhuishouding, stikstofbelasting, microverontreinigingen zoals pesticiden) en het belang van ecologische verbindingen (zoals dijken, akkerranden, slootkanten en houtwallen)? 

De randvoorwaarden worden in belangrijke mate bepaald in de publieke ruimte en het openbaar bestuur. Het onderzoek vindt daarom plaats tegen de achtergrond dat in het huidige landelijk gebied een goed beheer van de natuurgebieden ontoereikend is om de biodiversiteit in stand te houden. Ook de landbouwgebieden en de publieke ruimte zijn nodig. 

Wat betekent ‘responsible governance for sustainable societies’ en hoe werken de ‘glocal’ interacties in de context van gebiedstransities?

• Trekker: Faculteit der Managementwetenschappen 
• Instituut: IMR, Centrum voor Parlementaire Geschiedenis 
• Participerende faculteiten: Sociale Wetenschappen, Rechten
• Partners: Centre for sustainability Challenges, Stichting Natuur en Milieu, WNF, Natuur- en Milieufederaties, IUCN. 
• Onderzoekers: S. Meijerink, H. Ploegmakers, I. Visseren-Hamakers, A. Lagendijk, L. Knippenberg, E. van der Krabben, A.G.A. Nijmeijer, W. van Meurs, J. van Merriënboer, dr. Tonnaers, dr. Notermans  

Om te kunnen bepalen hoe we ons landschap een duurzame toekomst kunnen geven, zijn inzichten vanuit verschillende disciplines nodig: vanuit de bestuurskunde, bedrijfskunde, economie, bedrijfseconomie, geografie, milieu, planologie en de politicologie. Vanuit al deze disciplines samen vergaren we kennis over de sociale en economische gevolgen van de dalende bevolking in krimpgebieden, de rol van provincies bij verdergaande decentralisatie van overheidstaken, de gevolgen van populisme op sociaal-cultureel beleid en het functioneren van nieuwe vormen van marktwerking. Behalve het bewaken van effectiviteit, efficiency en legitimiteit van de institutionele managementarrangementen is het van belang om rekening te houden met de governance van sociaal-maatschappelijke systemen. Hierbij speelt niet alleen het omgevingsrecht maar ook de meer sociale en culturele dynamiek van stakeholdersprocessen een grote rol. 

Welke relatie hebben burgers met de natuur en hoe beïnvloedt dat het draagvlak voor natuur?

• Trekker: Center for connecting Humans and Nature 
• Instituten: Institute for Science in Society 
• Participerende Faculteiten: Letteren, Sociale wetenschappen 
• Partners: Instituut voor Natuur- en milieueducatie, Staatsbosbeheer, LandschappenNL, Natuurmonumenten, SoortenNL, Vogelbescherming Nederland 
• Onderzoekers 
• N. Aarts, L. Jensen, R. van den Born, M. Drenthen, T. Smits, J. Fliervoet, S. Turnhout. 

Een talig, geesteswetenschappelijk perspectief is onmisbaar bij de analyse van de maatschappelijke problemen die spelen in onze leefomgeving. Taal is nu eenmaal het instrument waarmee we ons denken structureren en in die taal komen onze culturele beelden en aannames over de werkelijkheid tot wasdom in een regionale identiteit. Als wij gewetensvol, verantwoordelijk, kritisch en zelfbewust met onze leefomgeving willen omgaan, kan dat niet zonder gedegen analyse van onze waarden en onze communicatie, met anderen, met natuur, met techniek. Het is ook via taal en communicatie dat Healthy Landscape de brug slaat naar de maatschappij en betekenis zal geven aan de resultaten van ons onderzoek; het is het vehikel voor de socio-ecologische interacties tussen mens, techniek en omgeving. 

Hoe kan de kwaliteit van de leefomgeving de fysieke en sociale gezondheid van de mens positief beïnvloeden?

• Trekker: Radboud UMC 
• Instituten: Radboud Centrum voor Infectieziekten (RCI), Scientific Center for Quality of Healthcare (IQ healthcare) 
• Participerende faculteiten: FNWI, Sociale Wetenschappen 
• Partners: ISIS, ‘Cutting edge innovation in prevention’ 
• Onderzoekers: Pim Assendelft, Patrick Jeurissen, H. Wertheim, P. Scheepers 

Een goede gezondheid is en blijft de basis voor een goede kwaliteit van leven. Het gaat nu meer dan ooit over het voorkomen van ziektes, en als de zorg nodig is, dan het liefste dichtbij huis in een gezonde leefomgeving. Een gezond landschap daagt vanzelf uit tot bewegen in de buitenlucht, gezonde voedselproductie heeft een hogere voedingswaarde. Een aantal onderzoeksgroepen richt zich op (preventieve) gezondheidsaspecten die van groot belang zijn voor een Healthy Landscape, zoals onderzoek naar gezondheidsrisico’s van chemische vervuiling, en de verspreiding van infectieziektes en antibiotica resistentie.