Wie was Mary Whiton Calkins?
De Amerikaanse filosoof en psycholoog Mary Whiton Calkins (1863 - 1930) was begin twintigste eeuw ontzettend belangrijk voor de ontwikkeling van de moderne psychologie. Zij was oprichter van één van de eerste psychologische laboratoria ter wereld, de eerste vrouwelijke president van de befaamde American Psychological Association en de American Philosophical Association, alsook erelid van de British Psychological Association. Toch weten wij vandaag de dag weinig van haar.
Begrip van Calkins' zelfpsychologie [...] is cruciaal voor een dieper inzicht in de geschiedenis van de psychologie
Geschiedenis van de psychologie
Dit promotieonderzoek is het eerste uitvoerige onderzoek naar Calkins' filosofisch gedachtegoed met betrekking tot de grondslagen, methoden en implicaties van de psychologie, en haar rol in de ontwikkeling van de psychologische discipline aan het begin van de twintigste eeuw. Calkins was van mening dat de academische psychologie “het zelf” tot uitgangspunt moest nemen. Zij beschrijft haar “zelfpsychologie” als een studie van "bewuste individuen in relatie tot andere individuen en externe objecten" (Calkins 1910, vii). Het begrijpen van Calkins' zelfpsychologie, als onderscheidend van dominante stromingen in de vroege psychologie, zoals atomisme en behaviorisme, is cruciaal voor een dieper inzicht in de geschiedenis van de psychologie, maar verdient ook aandacht vanwege de onderbelichte rol van vrouwen in de geschiedenis van de wetenschap en de hernieuwde interesse in relationele psychologie door hedendaagse psychologen en cognitiefilosofen (Chalmers 2015; De Haan 2020).
Opzet van het onderzoek
Het onderzoek bestaat uit drie delen: (1) Een beschrijving van Calkins' filosofie van de psychologie in relatie tot haar experimentele werk en haar metafysisch systeem; (2) Een contextualisering van Calkins' filosofie van de psychologie met betrekking tot andere psychologische stromingen van die tijd; en (3) Een verkenning van de relevantie van Calkins' filosofie van de psychologie voor hedendaagse cognitiefilosofie en psychologie.
Promotoren: Prof. dr. C.H. Lüthy (Radboud Universiteit), Prof. dr. M.V.P. Slors (Radboud Universiteit), Prof. dr. A. Harrington (Harvard University)
