The Benedenstad, the heart of Nimwèègs.
The Benedenstad, the heart of Nimwèègs.

Nimwèègs vanuit dynamisch oogpunt

Wat is de communicatieve plaats van Nimwèègs in het taallandschap van Nijmegen?
Looptijd
1 november 2022 tot heden
Projecttype
Onderzoek

Het stadsdialect van Nijmegen, lokaal bekend als Nimwèègs, is een Nederfrankisch dialect van het Germaans (Indo-Europëes). Het wordt gesproken in Nijmegen (Gelderland, Nederland), voornamelijk in de Benedenstad en het Waterkwartier door de afstammelingen van vroeg twintigste-eeuwse arbeiders die gingen wonen in het stadcentrum, in het opkomen van de lokale industrialisatie en verstedelijking (Janssen, 1981). Het ontstaan van het Nijmeegse dialect lijkt gerelateerd te zijn aan twee situaties in het bijzonder: het isolement van de Benedenstad (van Hout, 1989, p.40), en het opkomen van een identiteitsgevoel. Van Hout stelt dat door het isolement van de Benedenstad het echte Nimwèègs of het zogenaamde 'echte platte Nimweegs' niet werd beïnvloed door de standaardtaal. Dit is, natuurlijk, radicaal veranderd in de laatste vijftig jaar.

Van een functioneel standpunt lijkt Nimwèègs de trend van andere Kleverlandische dialecten te volgen die bijna zijn verdwenen, zoals Kleefs. Vandaag de dag, zijn de meeste competente sprekers van het Nimwèègs van de baby-boomgeneratie (60+ of ouder). Nimwèègs is niet bekend onder de jongere generatie of wordt gedacht uitgestorven te zijn. Dit komt door een wijdverspreide tendens naar het neerkijken op het dialect door alle sociale groepen. Het gebruik van het Nimwèègs is ontmoedigd in alle sociale strata. Nijmegenaren zien het Nimwèègs als "onbeschoft, ongemeen en brutaal" (Berns, 2002, p.33).

Het huidige project poogt om de communicative plaats van het Nimwèègs in de linguïstische ecologie van Nijmegen te begrijpen. Het project leer uit ontdekkingen in moderne sociolinguïstiek, technieken van taalkundig veldwerk en communicatiestudies.

Foto: De Benedenstad, het hart van Nimwèègs, door Luis Miguel Rojas Berscia

Contactinformatie