Intersectioneeel beleid
Beleid vormt de spelregels van onze samenleving: het bepaalt wie toegang krijgt tot ondersteuning, wie gehoord wordt, en wie over het hoofd wordt gezien. In veel beleidscontexten wordt echter nog onvoldoende rekening gehouden met de gelaagde, onderling verweven vormen van ongelijkheid die burgers kunnen ervaren.
Het concept intersectionaliteit, afkomstig uit het zwarte feministische gedachtegoed (Crenshaw, 1989), biedt een analytisch kader om de manieren te begrijpen waarop sociale categorieën als gender, etniciteit, klasse, seksuele oriëntatie, beperking en leeftijd elkaar kruisen en samen zorgen voor unieke ervaringen van uitsluiting of bevoorrechting.
Intersectioneel beleid is beleid dat oog heeft voor deze verweven ongelijkheden. Het stelt niet slechts één ‘doelgroep’ centraal, maar herkent de structurele dynamieken waardoor bepaalde burgers structureel worden gemarginaliseerd. Beleid dat hierin tekortschiet, loopt niet alleen het risico ineffectief te zijn, maar kan ook bestaande machtsstructuren onbedoeld bestendigen of verergeren.
Onderzoeksdoel en werkwijze
Dit onderzoeksproject richt zich op het versterken van intersectioneel bewustzijn en handelingsperspectieven binnen gemeentelijk beleid. Het onderzoekt hoe een gemeentelijke organisatie intersectionaliteit kan operationaliseren, zowel in het interne beleid voor medewerkers als in extern beleid voor inwoners. Het project kent drie centrale werkpakketten:
- Intersectionele beleidsanalyse
We voeren een systematische analyse uit van beleidsdocumenten, met aandacht voor expliciete en impliciete aannames over verschil, normaliteit en uitsluiting. Deze analyse maakt zichtbaar waar bestaande beleidskaders tekortschieten in het erkennen van meervoudige vormen van ongelijkheid. - Ervaringsgericht onderzoek onder professionals
Via interviews en focusgroepen met beleidsmedewerkers, HR-functionarissen, projectleiders en leidinggevenden onderzoeken we waar professionals tegenaan lopen in de toepassing van intersectioneel beleid. Welke spanningen, handelingsverlegenheid of structurele barrières spelen hierbij een rol? - Participatief actieonderzoek en co-creatie
Samen met gemeentelijke medewerkers én, in het geval van extern beleid, met burgers, ontwikkelen en toetsen we nieuwe werkvormen en benaderingen. Deze fase is gericht op het versterken van institutioneel leervermogen en het creëren van duurzame veranderingen in beleid en organisatiecultuur.
Impact en relevantie
Dit project draagt bij aan de theorievorming én praktische toepassing van intersectionaliteit in beleidscontexten. Door het combineren van beleidsanalyse, praktijkonderzoek en co-creatie, beoogt het onderzoek zowel reflectie als transformatie op gang te brengen.
De resultaten zijn relevant voor:
- Gemeenten die streven naar meer inclusieve beleidspraktijken.
- Beleidsmakers die zoeken naar concrete handelingsperspectieven bij complexe ongelijkheidsvraagstukken.
- Onderzoekers en professionals in het domein van sociale rechtvaardigheid, feministische beleidsstudies, bestuurskunde en publieke dienstverlening.
Daarnaast biedt het project een modelaanpak die potentieel opschaalbaar is naar andere beleidsorganisaties, sectoren of overheidslagen.
Samenwerken of meer weten?
Wil je meer weten over dit project, of ben je geïnteresseerd in samenwerking of kennisdeling? Neem gerust contact op met ons team. We gaan graag in gesprek met beleidsmakers, onderzoekers, ervaringsdeskundigen en andere belanghebbenden.