Een uitgebreide versie van deze pagina vindt u op de Engelse versie van deze pagina
Zou het barokke Rome zijn eigen "Verlichting" hebben gekend?
Als het zeventiende-eeuwse Rome de moderne wetenschap en experimentele filosofie had omarmd, het atomisme en de theorieën over lege ruimte serieus had genomen, en het idee van een kosmos met mechanische wetten had geaccepteerd, dan had Europa misschien een heel andere Verlichting gekend. Deze bewering lijkt misschien voor de hand liggend, maar omdat in de Verlichting het beeld werd gevormd dat een alternatief scenario niet mogelijk was in het katholieke Rome, werd een uitgangspunt gevormd dat tot nu toe onbetwist is gebleven. Echter, juist vanwege de druk die de Contrareformatie uitoefende op de nieuwe wetenschap, ontstond in Rome een uniek laboratorium voor de verzoening van de nieuwe mechanische en experimentele filosofieën met het christelijke geloof, dat de Paus wilde beschermen.
Over het project
Zoals de veroordeling van Galileo in 1633 duidelijk maakte, koos Rome ervoor om de wetenschappelijke revolutie niet te omarmen, vooral uit angst voor een verandering van regime. Maar tussen 1670 en 1720 hielden literaire en wetenschappelijke academische kringen in Rome zich, met de steun van een groep kardinalen aan het pauselijk hof, bezig met het lichtelijk herinvoeren van die revolutie, in een vorm die verzoenbaar was met de leerstellingen van de religie. Onder de wetenschappelijke leiding van prof. dr. Antonio Clericuzio (Roma Tre Universiteit - Rome) onderzoekt dit NWO Rubicon project de doelen, plannen en kansen van deze poging tot overgang naar moderniteit. Het uitgangspunt hierbij is een heronderzoek van de academische cultuur en haar instellingen in Rome aan het eind van de zeventiende eeuw.
