Father and baby playing
Father and baby playing

TOS-Fonds (Taalontwikkelingsstoornissen)

Looptijd
2022 tot 2032
Projectleden
prof. dr. J.P.M. Fikkert (Paula) , Levelt, C. (Claartje) (Leiden University)
Projecttype
Onderzoek

Een taalontwikkelingsstoornis (TOS) is een neurocognitieve ontwikkelingsstoornis. Dit betekent dat taal in de hersenen minder goed wordt verwerkt (https://www.kentalis.nl/tos). Taalontwikkelingsstoornissen worden nog steeds laat ontdekt. In Nederland is er naar schatting een grote groep kinderen met TOS (tussen de 5-7% van de kinderen). Doorgaans wordt de diagnose TOS pas na de leeftijd van drie jaar gesteld. Dit is een onwenselijke situatie, omdat de eerste 1000 dagen van een kind cruciaal zijn voor een goede (taal)ontwikkeling.

Met dit fonds wordt onderzoek naar o.a. de volgende vragen gestimuleerd:

  • Is het mogelijk al in de eerste levensjaren van het kind een beginnend taalontwikkelingsprobleem te onderkennen gebruikmakend van de technieken in universitaire Baby Research Centra (zoals het BRC in Nijmegen) die gebruikt worden om de waarneming en productie van taal en spraak te onderzoeken.
  • Is de aandacht voor spraak, zowel in experimenten als in spontane ouder-kind communicatie in het eerste jaar bij de baby met TOS anders dan bij de controle-kinderen, en zijn er verschillen in de ouder-kind communicatie tussen kinderen die wel/niet een taalontwikkelingsstoornis ontwikkelen?
  • Zijn er verschillen in het tweede levensjaar bij de baby die inmiddels peuter is geworden in de kwaliteit van de fonologische (klank)-ontwikkeling, woordherkenning, woordbegrip, woordvorming, woordvinding en vroege lexicale expressie (woordenschat) en zijn dit aanwijzingen voor een onderliggend taalontwikkelingsprobleem?
  • Kan kinderneurologisch wetenschappelijk onderzoek naar de ontwikkeling van het brein een meerwaarde leveren bij de groep kinderen met onderkende TOS?

Het fonds heeft ten doel het bevorderen van wetenschappelijk onderzoek om zo vroeg mogelijk, al in het eerste en tweede levensjaar van het kind, een taalontwikkelingsproblemen (zoals TOS) te onderkennen en te behandelen.

Partners

  • Kino Jansionius
  • Leiden University