Foto bij lopend onderzoek over parlementaire enquetes
Foto bij lopend onderzoek over parlementaire enquetes

Veertig jaar parlementaire enquêtes

Van de RSV-enquête tot de toeslagenaffaire
Looptijd
2025 tot 2027
Projecttype
Onderzoek

De parlementaire enquête is het zwaarste informatie- en controle-instrument dat het parlement tot zijn beschikking heeft. In deze bundel richten we ons op de contemporaine geschiedenis van parlementaire enquêtes, vanaf de RSV-enquête (1983-84) tot en met de enquête fraudebestrijding en dienstverlening (2021-24). Dat is de tijd van de terugkerende discussie over de grenzen van de verantwoordelijkheid van de overheid in het inmiddels ontzuilde, gemediatiseerde en geïndividualiseerde Nederland. De parlementaire enquêtes sinds de jaren tachtig vormen een interessante lens: Wat werd gezien als behorende tot de taken van de overheid, wanneer en waarom ‘faalde’ die overheid en welke lessen werden getrokken uit de enquête-onderzoeken? 

Een dergelijk historisch overzicht van alle recente enquêtes bestaat nog niet. De bundel beoogt een toegankelijke introductie op deze thematiek te bieden die ook stimuleert tot verder (flankerend) onderzoek. Om het behapbaar te houden, wordt in ieder hoofdstuk aan de hand van een richtinggevende set vragen 1 enquête geanalyseerd. Daarbij gaat de aandacht uit naar de aanleiding voor de enquête (inclusief beoogde doelen en functies), de bevindingen en de gevolgen ervan. De bundel als geheel (in de inleiding en conclusie) laat ook zien hoe de enquêtes zich tot elkaar verhielden en hoe het instrument zich tot een gezaghebbend en bekritiseerd instituut ontwikkelde. Als auteurs zullen optreden de CPG-onderzoekers en enkele externe onderzoekers. Een ander uitgangspunt is gebruik te maken van al bestaande kennis en expertise en deze bij elkaar te brengen. Beoogde publicatiedatum: eind 2026/ begin 2027. De redactie is in handen van Anne Bos, Laurien Crump en Ronald Kroeze; auteurs: CPG-onderzoekers en externen.