Voorrang van de aankoopfinancier in rechtshistorisch en rechtsvergelijkend perspectief

De rangorde tussen goederenrechtelijke rechten wordt dikwijls bepaald door de prioriteitsregel: ouder in tijd, sterker in recht. Het Romeinse recht onder de Oost-Romeinse keizer Justinianus kende aan de schuldeiser die de aankoop van een bepaald vermogensbestanddeel van zijn schuldenaar had gefinancierd en hiervoor een pandrecht ter zekerheid had verkregen, voorrang toe boven oudergerechtigde schuldeiser. Zodoende doorbrak het Justiniaanse Romeinse recht de prioriteitsregel. Deze Romeinsrechtelijke regel is gerecipieerd in het ius commune en in het recht dat gold in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Tijdens de codificatieperiode (+/- 1800) lijkt deze uitzonderlijke voorrangspositie vergeten te zijn. Het Nederlandse recht kent haar thans niet. De ons omringende landen, met name Duitsland, België, maar ook de Verenigde Staten, kennen deze voorrang wel nog in zekere verschijningsvormen. Het onderzoek behelst daarom eveneens een rechtsvergelijking met andere stelsels van geldend recht en tracht de werking en achterliggende beginselen van deze voorrangspositie te achterhalen.