Ouder als coach
Scholieren geven aan dat ouders de belangrijkste adviseur zijn bij het maken van hun studiekeuze (Startmonitor, 2019). Maar wat kun je precies doen als ouder? Op deze pagina vind je tips, concrete handvaten en meer informatie voor ouders van studiekiezers.
Tip 1: Help met het structureren van de informatie
- Ga mee naar een Open dag
Het kan voor je kind lastig zijn om overzicht te houden over alle informatie die het tijdens het studiekeuzeproces opdoet. Als ouder kun je helpen met het structureren van de informatie door mee te gaan naar een Open dag. Bedenk van tevoren met je kind wat vragen zijn waar hij/zij antwoord op wil. Denk aan vragen als: 'Krijg je hoorcolleges, practica of werkcollege?' 'Hoeveel college-uren heb je per week?' 'Werk je veel samen?' 'Hoe groot zijn de groepen'
Een Open dag is een goede aanleiding om een gesprek over studiekeuze te beginnen. Vraag niet 'Hoe ver ben je al in je studiekeuzeproces?', maar wees concreet: 'Wat heb je al gedaan?' 'Wat wil je nog weten?' 'Aan wie kun je dat vragen?' 'Wat maakt dat je dat zo leuk vindt?' Verzamel op de Open dag hand-outs, vergelijk opleidingen, en motiveer je kind om in gesprek te gaan met studenten.
- Maak samen een studiekeuzetest
Als je over de schouder meekijkt, zal het je misschien verbazen wat voor antwoorden je kind invult bij een studiekeuzetest. Het is interessant om na te gaan hoe je kind tot die antwoorden komt. Je kunt overigens ook onafhankelijk van je kind de studiekeuzetest voor hem of haar invullen en vervolgens samen kijken waar de verschillen zitten. Let hierbij wel op dat je je kind niet in een bepaalde richting duwt.
- Schakel je netwerk in
Je kennissen, familie en collega's beoefenen waarschijnlijk een heel scala aan beroepen en hebben verschillende opleidingen gevolgd. Het is nuttig (en leuk!) voor je zoon of dochter om met een aantal van hen een dag(deel) mee te lopen. Daarnaast kan het goed zijn om te kijken welke beroepen aanspreken en dan ‘de weg terug te bewandelen' en uit te zoeken welke studies erbij aansluiten.
Tip 2: Wees betrokken en vraag door
- Stel vragen
Zorg voor een gelijkwaardige verstandhouding tussen jou en je kind als je het over studiekeuze hebt. Probeer je kind niet dwingend, maar motiverend te benaderen door het stellen van de juiste vragen. Voor sommige kinderen werkt praten aan de eettafel of op de bank het beste, anderen praten beter tijdens een autoritje zonder oogcontact. Probeer er samen achter te komen wat je kind motiveert. Stel vragen als: 'Wat doe je graag?' 'Wat maakt je blij?' 'Wat was een succes?' 'Waar krijg je complimenten over?' en 'Waar ben je trots op?' Houd je kind een spiegel voor door samen te vatten wat hij/zij zegt.
- Stel gerust
Scholieren scoren in een peiling van Studiekeuze123 op een schaal van 1 (=geen studiekeuzestress) tot 10 (= heel veel studiekeuzestress) gemiddeld een 7. Dat betekent dat de meeste jongeren relatief veel stress ervaren bij het maken van een studiekeuze. In datzelfde onderzoek geven scholieren aan dat, naast de studiekosten, de verwachtingen van ouders de meeste stress oplevert. Wees je hier dus van bewust als je het gesprek aangaat met je kind. Probeer je kind het gevoel te geven dat het wel goedkomt.
Andere stressfactoren waar je kind waarschijnlijk over nadenkt, zijn: twijfels waar ze goed in zijn en wat bij ze past, het idee dat ze in één keer goed moeten kiezen, de keuze tussen een 'leuke' studie en een studie met 'toekomstperspectief' en twijfel of ze de studie wel echt leuk genoeg vinden. Geef je kind de ruimte om over deze twijfels te praten en te wisselen van interesses gedurende het studiekeuzeproces.
Tip 3: Laat je kind zelf de keuze maken
Als ouder ken je je kind het beste, dus dan weet je toch ook wat het beste bij je kind past? Toch is het belangrijk dat je kind zelf de keuze maakt. Je kunt hierin begeleiden maar je kind moet uiteindelijk zelf de studie gaan doen, dus dan is het belangrijk dat het ook zelf de keuze maakt. Sta als ouder achter deze keuze, ook als de keuze anders is dan wat jij in je hoofd hebt.
Tip 4: Neem de tijd en wees op tijd
Een studiekeuze is een proces wat tijd nodig heeft. Hoe eerder je kind begint, hoe minder stressvol de studiekeuze zal zijn. Wees daarnaast op tijd met aanmelden: voor studies met selectie en plaatsing moet je kind zich bijvoorbeeld al op 15 januari aanmelden en voor de rest van de bacheloropleidingen moet je kind zich voor 1 mei aanmelden.
Wil je kind op kamers? Dan is het belangrijk om op tijd te beginnen met het zoeken van een studentenkamer. Er zijn diverse instanties zoals de SSHN die je kind hierbij kunnen helpen.