De Nijmeegse studeerde af in limnologie en oceanografie en wilde graag promoveren. Ze vond een plek aan de Wageningen University & Research en deed onderzoek naar wat de meest bevorderende omstandigheden zijn voor stikstofafbraak in de Nederlandse sloten. ‘Voor dat onderzoek was ik veel buiten om factoren als temperatuur, het zuurstofgehalte en de aanwezigheid van waterplanten te meten. Die afwisseling van in het lab werken en buiten op onderzoek uitgaan, vind ik geweldig.’
Dat onderzoek leverde haar ook veel informatie op over microbiologie en wakkerde haar interesse aan om daar meer over te weten. Al tijdens haar promotieonderzoek hield ze zich daarom bezig met de vraag welke micro-organismen stikstof afbreken. ‘In mijn veldwerk ontdekte ik dat temperatuur van invloed is op de afbraak van stikstof, maar daar was nog weinig over bekend. Daar wilde ik meer over weten.’ Na haar promotie vervolgde ze haar onderzoek en hield ze zich ook bezig met een tweede project over de veerkracht van een ecosysteem: hoe snel herstelt een systeem nadat je het hebt verstoord.
Onderzoek naar stikstofafbraak in het Waddengebied
Om zich verder te ontwikkelen als microbioloog vond Annelies Veraart via een beurs werk bij het Max Planck Instituut voor mariene microbiologie in het Duitse Bremen. ‘Wat ik in Nederland had gedaan voor zoet water, wilde ik ook voor zout water onderzoeken: wat zijn in het Waddengebied de verschillende stappen van stikstofafbraak en hoeveel lachgas, distikstofoxide, komt daarbij vrij? Lachgas is immers een belangrijk broeikasgas’, licht ze de reden van haar onderzoek toe. Haar verblijf in Bremen was echter van korte duur omdat ze merkte dat ze veldwerk leuker vindt dan werken in het lab.
Als microbioloog onderzoek doen naar methaan
Ze vond werk in Wageningen bij het Instituut voor ecologie en werkte daar aan een post-doctoraal onderzoek naar methaanoxiderende bacteriën, want: ‘Rivieren, kustgebieden, moerassen en meren zijn wereldwijd verantwoordelijk voor 50% van de methaanproductie, veel meer dan koeien of industrie. Daarom is onderzoek naar methaan zo belangrijk.’ Na een paar jaar verruilde ze Wageningen voor Nijmegen, waar ze via een Mohrmann fellowship – bedoeld om meer vrouwelijke hoogleraren te werven – werk vond als universitair docent en onderzoeker. ‘Het leuke aan deze baan is dat ik mijn eigen onderzoek kan meenemen of bedenken. Ik werk nu nog steeds aan stikstof, maar ook aan methaan en aan de veerkracht van het ecosysteem. Dat doe ik samen met andere onderzoekers uit binnen- en buitenland en analisten. Het is echt teamwork. Tegelijkertijd mag ik mijn kennis overdragen aan studenten en begeleid ik promovendi. Alles wat ik leuk vind, komt hier samen’, vertelt de Nijmeegse enthousiast.
Op expeditie naar Spitsbergen
Al vaker had de wetenschappelijk onderzoeker gehoord over een expeditie naar Spitsbergen waar ze graag een keer aan wilde deelnemen. In de zomer van 2022 lukte het haar en ging ze met zo’n 50 andere onderzoekers mee op een twaalf dagen durende tocht, georganiseerd door het Arctic Centre in Groningen. ‘Het Noordpoolgebied is interessant vanwege het methaan dat vrijkomt bij ontdooien. We gingen naar de plek op aarde waar de opwarming het snelst gaat; de temperatuur is daar al 6 graden gestegen. Het is interessant om te zien hoe het ecosysteem daarop reageert. We waren natuurlijk afhankelijk van het weer en de vele ijsberen om aan land te gaan. Dat lukte pas na vijf dagen. Vooraf wilde ik graag monsters nemen van zes meren, daarin ben ik geslaagd. Het was heel indrukwekkend om daar in die ongerepte natuur te zijn, maar ook wel confronterend: het was er 14 graden.’
In haar werk als universitair docent voelt Annelies Veraart zich helemaal op haar plek. ‘Continu ontdekken en leren is de kern van mijn werk. Ik vind het leuk om een onderzoeksvraag te bedenken: wat is nuttig om aan te werken en wat is daarvoor de beste manier? Die vraag stel ik mezelf vaak.’
Gepubliceerd op TechGelderland
