Als er een zekerheid over leren bestaat, dan is het dat leren op een chaotische manier verloopt. Voordat leerlingen de klas inlopen, is het moeilijk te voorspellen met welke ideeën ze het klaslokaal weer zullen verlaten. De kans is groot dat leerlingen de stof, ondanks uw briljante uitleg, niet hebben opgepikt. Elke leraar moet willen weten wat leerlingen wel en niet leren tijdens hun lessen, zodat hij op een meer geïnformeerde manier kan besluiten hoe de les te vervolgen. (Wiliam, 2013)
Om formatief handelen doelgericht in te zetten, gaan we in deze specialisatie een stap verder. Je gaat een ontwerp maken voor formatief handelen dat verder reikt dan één les en waarin het waartoe en waarom van jouw vak centraal staat. De volgende principes van het formatief handelen komen aan bod:
- Constructieve afstemming: wat wil je dat leerlingen leren, welke lesactiviteiten sluiten daarop aan en hoe ga je het geleerde evalueren?
- Kwaliteitsbesef: hoe zorg je ervoor dat leerlingen weten hoe ‘kwaliteit’ eruitziet?
- Checken op begrip: hoe ga je het leren van de leerlingen zichtbaar maken?
- Transformatieve feedback: hoe zorg je ervoor dat leerlingen ook echt iets doen met de feedback die zij ontvangen?
Om zelf de meerwaarde van formatief handelen te ervaren, is het niet genoeg om erover te lezen of te horen; het gaat erom dat je zelf gaat ontwerpen. Formatief handelen komt namelijk pas tot zijn recht binnen een doordacht onderwijsontwerp. Daarom ontwikkel je in deze cursus een ontwerp voor formatief handelen binnen een hoofdstuk of thema voor je eigen vak. De cursus sluit je af met een beroepsproduct dat bestaat uit een ontwerpdossier met daarin jouw ontwerp voor formatief handelen en een toelichting hierop.